• Data: 2024-08-21 • Autor: Katarzyna Bereda
Jak sprawdzić, czy doszło do zasiedzenia służebności przesyłu na odziedziczonej działce? Chodzi o 2 słupy energetyczne i linie napowietrzne. Słupy postawiono prawdopodobnie w latach 70. lub 80. W księdze wieczystej nie ma wpisu o służebności.
W mojej ocenie, jeżeli nie robił Pan w sprawie nic, a więc nie przerywał biegu zasiedzenia, mogło już dojść do zasiedzenia, albowiem – jak przyjął Sąd Najwyższy – 30-letni okres zasiedzenia przypada na moment graniczny 2020 r., a więc jest już po tym terminie. Nie sprawdzi Pan nigdzie, czy doszło do zasiedzenia, albowiem formalnie zasiedzenie stwierdza sąd – jest to orzeczenie, które określa jedynie, z jakim momentem doszło do zasiedzenia.
Zgodnie natomiast z treścią art. 3052 Kodeksu cywilnego:
„§ 1. Jeżeli właściciel nieruchomości odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna dla właściwego korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, przedsiębiorca może żądać jej ustanowienia za odpowiednim wynagrodzeniem.
§ 2. Jeżeli przedsiębiorca odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna do korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, właściciel nieruchomości może żądać odpowiedniego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie służebności przesyłu”.
Zgodnie natomiast z treścią art. 3054 K.c. „do służebności przesyłu stosuje się odpowiednio przepisy o służebnościach gruntowych”. W uchwale Sądu Najwyższego z dnia 21 stycznia 2011 r. (sygn. akt III CZP 124/10) potwierdzono, że wniosek właściciela nieruchomości o ustanowienie służebności przesyłu za odpowiednim wynagrodzeniem (art. 3052 § 2 K.c.) przerywa bieg terminu zasiedzenia tej służebności. W uzasadnieniu wskazano, odwołując się do wcześniejszego orzecznictwa, że przerwanie biegu przedawnienia nie musi zmierzać bezpośrednio do pozbawienia posiadacza posiadania nieruchomości, może także zmierzać do ustalenia prawa własności, do nowego ukształtowania stosunków prawnorzeczowych między właścicielem a posiadaczem, w tym do zmiany charakteru posiadania.
Co więcej, przerywa niniejszy bieg zasiedzenia złożenie także wniosku o zawezwanie do próby ugodowej w sprawie o ustanowienie służebności przesyłu na podstawie art. 3052 § 2 K.c. (tak orzekł SN w uchwale z dnia 21 stycznia 2011 r., sygn. akt III CZP 124/10).
Wobec powyższego podnoszę, iż jeżeli nie przerywał Pan biegu terminu zasiedzenia, to w mojej ocenie mogło dojść już do zasiedzenia – wobec znacznego upływu czasu i posadowienia słupów na Pana nieruchomości ponad 30 lat temu. Nie będzie to nigdzie stwierdzone, dopóki sąd nie wyda orzeczenia w tym zakresie. Proponuję więc rozpocząć od negocjacji z przedsiębiorcą przesyłowym – może bowiem nie zauważył upływu czasu albo po drodze miały miejsce zdarzenia, które bieg przerywały.
Pan Jan odziedziczył działkę po swoim dziadku, na której znajdują się dwa słupy energetyczne i linie napowietrzne. Słupy te zostały postawione w latach 70., jednak nigdy nie zgłoszono formalnie służebności przesyłu do księgi wieczystej. Pan Jan zastanawia się, czy może żądać usunięcia słupów lub odszkodowania. Po konsultacji z prawnikiem dowiedział się, że służebność przesyłu mogła już zostać zasiedzona przez przedsiębiorstwo energetyczne, ponieważ od postawienia słupów minęło ponad 30 lat, a bieg terminu zasiedzenia nie został przerwany.
Pani Anna odziedziczyła działkę, na której znajdują się linie napowietrzne. W dokumentach odziedziczonej nieruchomości nie ma wzmianki o służebności przesyłu. Pani Anna zauważyła, że słupy energetyczne stoją na jej działce od ponad 40 lat, a jej ojciec nigdy nie wystąpił do sądu ani nie podjął działań zmierzających do zawarcia umowy o służebność przesyłu. Prawnik poinformował ją, że w takiej sytuacji istnieje duże prawdopodobieństwo, że przedsiębiorstwo energetyczne zasiedziało służebność przesyłu i teraz ma prawo do dalszego korzystania z jej nieruchomości bez obowiązku wypłaty odszkodowania.
Pan Tomasz postanowił sprzedać odziedziczoną działkę, na której znajdują się stare słupy wysokiego napięcia. W trakcie przygotowywania dokumentacji do sprzedaży dowiedział się, że służebność przesyłu nie została wpisana do księgi wieczystej. Chciałby teraz uzyskać wynagrodzenie za korzystanie z jego ziemi przez przedsiębiorstwo energetyczne. Po konsultacji z prawnikiem okazało się jednak, że służebność ta mogła już zostać zasiedzona, ponieważ słupy stoją na działce od ponad 30 lat, a jego rodzina nigdy nie podejmowała działań prawnych w tej sprawie.
Zasiedzenie służebności przesyłu może nastąpić, gdy przedsiębiorstwo energetyczne korzysta z nieruchomości przez ponad 30 lat bez przerwy, a właściciel działki nie podejmował działań, które mogłyby przerwać bieg tego terminu. Aby ustalić, czy doszło do zasiedzenia, niezbędne jest postępowanie sądowe, ale właściciel powinien najpierw rozważyć negocjacje z przedsiębiorcą przesyłowym.
Jeśli potrzebujesz wsparcia w sprawach dotyczących zasiedzenia służebności przesyłu lub innych kwestii prawnych, oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz pomoc w sporządzaniu niezbędnych pism. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać szybką i rzetelną pomoc prawną. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 stycznia 2011 r., sygn. akt III CZP 124/10
3. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 stycznia 2011 r., sygn. akt III CZP 124/10
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Katarzyna Bereda
Adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego – pracę magisterską napisała z prawa pracy. Podczas studiów odbyła liczne praktyki, zarówno w sądach, jak i w kancelariach adwokackich. Aplikację adwokacką rozpoczęła w 2015 roku. W marcu 2018 roku przystąpiła do egzaminu zawodowego, uzyskując jeden z najlepszych wyników w izbie zielonogórskiej i w konsekwencji kończąc aplikację adwokacką z wyróżnieniem. Specjalizuje się w prawie rodzinnym, cywilnym, zobowiązaniach, prawie spadkowym, prawie gospodarczym i spółkach prawa handlowego.
Zapytaj prawnika
