Linia napowietrzna przesyłu energii a roszczenia właściciela gruntu

Czy są szanse na uzyskanie odszkodowania od właściciela linii napowietrznej?

Podstawę prawną niniejszej opinii stanowią przepisy Kodeksu cywilnego (K.c.).

W pierwszej kolejności wyraźnie podkreślić należy, iż linia napowietrzna średniego napięcia osadzona jest na słupie, który nie jest zlokalizowany na Pani nieruchomości, a jedynie w pobliżu.

Pierwszym krokiem jest ustalenie, czy linia napowietrzna swym zakresem „nachodzi” na Pani nieruchomość, czy też nie. Drugą kwestią są ewentualne ograniczenia w możliwości zagospodarowania terenu będącego Pani własnością z uwagi na biegnącą w pobliżu linię energetyczną.

Odpowiedź na te pytania pozwoli na ustalenie, czy są jakiekolwiek szanse na uzyskanie odszkodowania od właściciela linii napowietrznej, czy też nie.

Jeżeli odpowiedzi na powyższe pytania 1 i 2 będą twierdzące, wówczas istnieje szansa ustanowienia służebności przesyłu (pytanie 1), dochodzenia odszkodowania za utratę wartości działki w odniesieniu do jej przeznaczenia (pytanie 2).

Podstawą ewentualnych roszczeń będą przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące służebności gruntowych, a w szczególnie służebności przesyłu. Regulacje dotyczące służebności gruntowych znajdują się w art. 285-295 K.c. Natomiast dotyczące służebności przesyłu w art. 305(1)-305(4) K.c.

Wystąpienie do przedsiębiorstwa przesyłowego z ofertą zawarcia umowy o ustanowieniu służebności przesyłu

W pierwszej kolejności należy wystąpić w przedmiotowej sprawie do przedsiębiorstwa przesyłowego z ofertą zawarcia umowy o ustanowieniu służebności przesyłu. W związku z czym linia przesyłowa przebiegająca przez nieruchomość zostałaby usankcjonowana poprzez stosowną umowę, natomiast przedsiębiorstwa powinien opłacać odpowiednie, ustalone przez strony wynagrodzenie.

Można takim pismem objąć również żądanie zapłaty stosownego odszkodowania za poprzedzający zawarcie umowy okres bezumownego korzystania z Pani nieruchomości.

Odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości

Odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości stanowi równowartość miesięcznego czynszu pomnożonego przez ilość miesięcy, za które chce Pani żądać odszkodowania, jednak nie dalej niż za okres 10 lat, w związku z przedawnieniem roszczenia.

Podstawę powyższego znajdziemy w art. 305(1) K.c., który stanowi, iż: Nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).

Natomiast co do urządzeń, definiuje je art. 49 § 1 K.c.: „Urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne nie należą do części składowych nieruchomości, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa”.

Linia przesyłowa energii elektrycznej stanowi urządzenie służące do przesyłu energii elektrycznej, nie należy do części składowej nieruchomości i wchodzi w skład konkretnego przedsiębiorstwa przesyłowego.

Ustanowienie przez sąd służebności za odpowiednim wynagrodzeniem

Jednakże, jeżeli brak będzie zgody którejkolwiek ze stron na zawarcie powyższej umowy, każda ze stron może żądać ustanowienia przez sąd służebności za odpowiednim wynagrodzeniem. Stanowi o tym art. 305(2) § 1 i 2 K.c. – „§ 1. Jeżeli właściciel nieruchomości odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna dla właściwego korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, przedsiębiorca może żądać jej ustanowienia za odpowiednim wynagrodzeniem.

§ 2. Jeżeli przedsiębiorca odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna do korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, właściciel nieruchomości może żądać odpowiedniego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie służebności przesyłu”.

Zatem może się Pani zwrócić również do sądu z wnioskiem o ustanowienie służebności przesyłu za odpowiednim wynagrodzeniem, równocześnie żądając odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości.

Koszty pomocy prawnej w sprawie o ustanowienie służebności przesyłu

Reasumując, może Pani podejmować wobec przedsiębiorstw przesyłowych (operatorów) wskazane powyżej działania. Oczywiście warto rozpocząć od złożenia wniosku (oferty) zawarcia stosownego porozumienia w celu ustanowienia służebności, natomiast dopiero w sytuacji niepowodzenia tego kroku, będzie można zdecydować się na skierowanie sprawy na drogę postępowania sądowego.

Od wysokości żądanej kwoty uzależnione jest także wynagrodzenie rady prawnego lub adwokata. Wynagrodzenie określa bezpośrednio umowa łącząca klienta z radcą prawnym, adwokatem. Co do zasady, stawki określone zostały w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu gdzie w § 6 wskazano, iż stawki minimalne wynoszą przy wartości przedmiotu sprawy:

1. do 500 zł – 60 zł;
2. powyżej 500 zł do 1500 zł – 180 zł;
3. powyżej 1500 zł do 5000 zł – 600 zł;
4. powyżej 5000 zł do 10 000 zł – 1200 zł;
5. powyżej 10 000 zł do 50 000 zł – 2400 zł;
6. powyżej 50 000 zł do 200 000 zł – 3600 zł;
7. powyżej 200 000 zł – 7200 zł.

Wartością przedmiotu sporu w Pani przypadku byłaby wysokość żądanej kwoty. Nie ulega jednak wątpliwości, iż możliwe jest ustalenie niższego wynagrodzenia. Należy jednak wskazać, iż wniesienie pozwu łączy z się obowiązkiem uiszczenia opłaty sądowej. Opłatę stosunkową pobiera się w sprawach o prawa majątkowe; wynosi ona 5% wartości przedmiotu sporu lub przedmiotu zaskarżenia, jednak nie mniej niż 30 złotych i nie więcej niż 100 000 złotych. Innymi słowy, oprócz wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika, wniesienie pozwu wiąże się z obowiązkiem zapłaty opłaty sądowej w wysokości 5% wartości przedmiotu sporu.

Trudno jednocześnie wskazać na czas trwania sprawy, albowiem uzależniony jest on od wielu czynników, tj. wielkości sądu, ilości wpływu spraw, stanowiska pozwanego przedsiębiorstwa przesyłowego.

By skutecznie dochodzić odszkodowania lub wynagrodzenia konieczne jest należyte przygotowanie się do tematu i zebranie wszelkich dowodów potwierdzających Pani roszczenia, tj. pism ze starostwa obrazujących ograniczenie możliwości działania na Pani działce, a jeżeli tak, to pod jakim kątem, a także inne kwestie, które związane są w szczególności z „nachodzeniem” linii napowietrznej na Pani nieruchomość, co z kolei uzasadniałoby ustanowienie służebności przesyłu. Tego rodzaju sprawy są jednak sprawami bardzo ciężkimi i trudnymi.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.