• Autor: Marcin Sądej
Jestem współwłaścicielem działki, do której należy droga (polna) biegnąca wzdłuż mojej działki do działki sąsiedniej ze służebnością dla owej działki sąsiedniej z zapisem do księgi wieczystej. Po przeciwnej stronie drogi znajduje się działka bez służebności, z wytyczonym na mapie dojazdem na działce sąsiada biegnącym równoległe do wspomnianej drogi na mojej działce. Sąsiad, właściciel owej działki z określonym własnym dojazdem, korzysta jednak z mojej drogi, bez żadnych uregulowań prawnych, notarialnych. Sąsiad niedawno rozpoczął budowę domu. Problemem nie jest budowa, na to są pozwolenia itd., lecz to, że za dojazd służy mu moja droga, która pod wpływem sprzętów ciężkich ulega niszczeniu. Jeśli dobrze rozumiem, to odpowiadam za stan drogi przed właścicielem sąsiedniej działki, skoro zapisaną ma on służebność. Co mogę zrobić w tej sytuacji? Nie chcę utrudniać sąsiadowi, ale chcę zabezpieczyć się przed ewentualnymi kosztami za naprawę drogi, jeśli wystąpi o to sąsiad ze służebnością. Co robić?
Przede wszystkim wskazać należy, że Panu jako współwłaścicielowi działki przysługuje bardzo szeroka ochrona posiadanego prawa własności. Wszelkie kwestie oraz zagadnienia z tym związane są uregulowane w Kodeksie cywilnym. Zgodnie z art. 140 „w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą”.
Szczególną regulacją uzupełniającą powyższy przepis jest art. 222 § 2. W myśl tego przepisu przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń. Jest to tzw. roszczenie negatoryjne. Powstaje ono, gdy prawo własności zostało naruszone w inny sposób niż pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą. Przykładowo można wskazać, że roszczenie negatoryjne powstaje dla właściciela, gdy inna osoba, nie będąc do tego uprawnioną, przejeżdża lub przechodzi przez jego nieruchomość, kieruje na nią odpływ wody deszczowej, zakłada urządzenia doprowadzające gaz, łowi ryby w jego jeziorze itp. Należy przy tym podkreślić, że chodzi tu o taką ingerencję w sferę prawa własności, która stanowi bezprawne jego naruszenie.
Uprawnienie do żądania zaprzestania naruszeń znajduje zastosowanie w sytuacji istnienia realnego niebezpieczeństwa powtarzających się działań bezprawnych, wkraczających trwale w sferę prawa własności i ma ono na celu zapobieżenie naruszeniom w przyszłości. Szczególnie prawo to objawia się w przypadkach gdy istnieje realne ryzyko powtarzających się naruszeń.
Przywrócenie stanu zgodnego z prawem polega zaś na usunięciu skutków naruszeń, to jest doprowadzenie rzeczy do takiego stanu, w jakim była przed naruszeniem. Celem bowiem i treścią roszczenia negatoryjnego jest przywrócenie i zapewnienie istnienia na przyszłość stanu zgodnego z prawem, a więc stanu władztwa nad rzeczą wolnego od ingerencji innych osób.
W kontekście powyższych przepisów ma Pan podstawy prawne, aby żądać od sąsiada, aby zaprzestał bez Pana zgody korzystać z Pańskiej drogi. Jeżeli na skutek korzystania z drogi uległa ona zniszczeniu, jako właściciel może Pan domagać się od sąsiada przywrócenia stanu poprzedniego, tj. naprawy drogi.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marcin Sądej
Prawnik, absolwent Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, ukończone studia podyplomowe z zakresu Przeciwdziałania Przestępczości Gospodarczej i Skarbowej oraz z zakresu Rachunkowości i Rewizji Finansowej. Współpracuje z kancelariami doradców podatkowych oraz biurami rachunkowymi. Na co dzień zajmuje się obsługą prawną spółek handlowych. Publikuje artykuły o tematyce podatkowej. Udziela porad z zakresu prawa podatkowego, handlowego oraz cywilnego.
Zapytaj prawnika