Odkryłem rurę gazową na terenie działki, czy gazociąg może wnieść o zasiedzenie?

Żądanie przesunięcia biegu linii gazowej

Istnieją podstawy formalnoprawne do żądania przesunięcia biegu linii gazowej. Zgodnie bowiem z treścią przepisu art. 222 § 2 Kodeksu cywilnego (K.c.) – przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń. Roszczenie z art. 222 § 2 K.c. jest skierowane przeciwko trwałemu wkraczaniu w sferę uprawnień właściciela przez osobę nieuprawnioną i jest zasadne pod warunkiem, że stronie przeciwnej nie przysługuje skuteczne względem właściciela prawo do korzystania z rzeczy.

Zacytuję tu fragment z uzasadnienia wyroku z 4 czerwca 2014 r. Sądu Okręgowego w Krakowie, Wydział I Cywilny, I C 126/12, który odnosi się do podobnej sytuacji, jak opisana:

„Strona pozwana nie kwestionowała prawa własności powoda, ale zarzuciła w pierwszej kolejności, że przysługuje jej skuteczny w stosunku do powoda tytuł prawny w postaci nabytej przez zasiedzenie służebności uprawniającej do utrzymywania i korzystania z przedmiotowego gazociągu. Wprawdzie dopuszczalne jest zasiedzenia służebności gruntowej przez przedsiębiorstwo w kontekście art. 285 K.c. Nadto również przed ustawowym uregulowaniem służebności przesyłu (art. 305[1]-305[4] K.c.) dopuszczalne było nabycie w drodze zasiedzenia służebności odpowiadającej treści służebności przesyłu na rzecz przedsiębiorstwa.

Zobacz też: Przesunięcie rury gazowej na działce koszt

Czym jest służebność przesyłu

Zatem na podstawie art. 292 K.c. w związku z art. 305[4] K.c. służebność przesyłu, gdy polega na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia, można nabyć przez zasiedzenie. Służebność przesyłu, w przeciwieństwie do służebności gruntowej, nie została powiązana z nieruchomością władnącą. Ma ona na celu umożliwienie przedsiębiorcy właściwego korzystania z urządzeń, których jest właścicielem, a zatem, które wchodzą w skład jego przedsiębiorstwa (art. 55[1]). Ustanowienie służebności przesyłu następuje na rzecz przedsiębiorcy, a jej nabycie w drodze zasiedzenia następuje przez przedsiębiorcę, a nie na rzecz właściciela nieruchomości władnącej lub przez takiego właściciela. Przesłankami zasiedzenia służebności gruntowej są bowiem zgodnie z art. 292 K.c.: 1) posiadanie służebności, polegające na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia w zakresie odpowiadającym treści służebności; 2) upływ oznaczonego w ustawie czasu, w zależności od tego, czy posiadacz służebności był w dobrej, czy w złej wierze. Trwałe i widoczne urządzenie musi być wynikiem świadomego i pozytywnego działania ludzkiego. W realiach przedmiotowej sprawy istotnego znaczenia nabiera okoliczność, czy urządzenie można kwalifikować jako urządzenie widoczne, albowiem urządzenie to – przynajmniej na terenie całej działki powoda – usytuowane jest pod powierzchnią gruntu. W wypadku urządzeń podziemnych o widoczności w rozumieniu art. 292 K.c. można mówić, gdy istnieje możliwość stwierdzenia ich istnienia w czasie biegu terminu zasiedzenia przy pomocy wzroku, ale niekoniecznie chodzi tu o zauważenie urządzenia jako takiego. Chodzi zatem o możliwość zauważenia części składowych takiego podziemnego urządzenia, jeżeli wychodzą nad powierzchnię gruntu, ewentualnie o możliwość zauważenia oznaczeń wskazujących na jego istnienie pod powierzchnią gruntu.

Ujawnienie rury gazowej na nieruchomości w czasie prac budowlanych

Urządzenie powinno stanowić dla właściciela wyraźne ostrzeżenie przed działaniem podmiotu, który korzystając z urządzenia przesyłowego umiejscowionego w gruncie może doprowadzić do uzyskania odpowiedniej służebności gruntowej. Z tego względu należy przyjąć, że w wypadku urządzenia podziemnego, każdoczesny właściciel nieruchomości powinien mieć zapewnioną możliwość uzyskania wiedzy o usytuowaniu na jego nieruchomości urządzenia przesyłowego. Jeżeli każdoczesny właściciel nieruchomości w czasie biegu zasiedzenia miał wiedzę o zlokalizowaniu na niej gazociągu, to spełnienie przesłanki widoczności urządzenia wątpliwości budzić nie może. Jeżeli natomiast wystąpił brak takiej wiedzy u kolejnego właściciela, to należy przyjąć, że omawiana przesłanka jest spełniona, jeżeli urządzenie zostało tak oznakowane, że właściciel obiektywnie oceniając mógł i powinien taką wiedzę posiadać – magistrale przesyłowe są bowiem trwale oznakowane w terenie.”

W niniejszej sprawie nie wiedzieliście Państwo o istnieniu gazociągu przebiegającego przez Waszą nieruchomość. Zatem wobec braku przesłanki korzystania z widocznego urządzenia, zarzut zasiedzenia należałoby ocenić jako bezpodstawny.

W ten sposób na podstawie art. 222 § 2 K.c. mogą Państwo żądać całkowitego usunięcia gazociągu z nieruchomości, jak również przesunięcia tej instalacji w taki sposób, aby w mniejszym niż dotychczas stopniu ingerowała w Wasze prawo własności. Zarazem wykonanie takiego orzeczenia nie spowoduje ingerencji w prawo własności osób trzeciej do sąsiednich nieruchomości.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.