• Data: 2024-09-05 • Autor: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Otrzymałam pismo w sprawie wydania zgody na lokalizację sieci gazowej na mojej działce. Ja nie wyrażam na to zgody. Moja posesja jest ogrodzona, obsadzona tujami. Przygotowanie tego terenu(nawiezienie ziemi, ułożenie kostki brukowej itp.) wiązało się z dużymi kosztami. Po przeciwnej stronie ulicy są nieużytki, dlatego zlokalizowanie po drugiej stronie ulicy tego gazociągu byłoby z mojego punktu widzenia ekonomicznie uzasadnione. Ponadto budynek, do którego ma być podłączony gaz, usytuowany jest w sąsiedniej miejscowości. Niedaleko jest gazociąg. Czy muszę godzić się na przeprowadzenie gazociągu na mojej działce? Co mogę zrobić?
Co do zasady nie musi Pani wyrażać zgody na lokalizację gazociągu na Pani działce, niemniej muszę uprzedzić, że są sytuacje (i to częste, gdy chodzi o realizację inwestycji), gdy nawet mimo braku zgody właściciela działki będzie możliwe przeprowadzenie sieci przez jego działkę. Wynika to z faktu, że starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, może ograniczyć, w drodze decyzji, sposób korzystania z nieruchomości przez udzielenie zezwolenia na zakładanie i przeprowadzenie na nieruchomości m.in. ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania lub dystrybucji płynów, pary, gazów i energii elektrycznej oraz urządzeń łączności publicznej i sygnalizacji, jeżeli właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości nie wyraża na to zgody. Takie ograniczenie następuje zgodnie z miejscowym planem, a gdy go brak zgodnie z treścią decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Powyższe wynika wprost z art. 124 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami:
„1. Starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, może ograniczyć, w drodze decyzji, sposób korzystania z nieruchomości przez udzielenie zezwolenia na zakładanie i przeprowadzenie na nieruchomości ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania lub dystrybucji płynów, pary, gazów i energii elektrycznej oraz urządzeń łączności publicznej i sygnalizacji, a także innych podziemnych, naziemnych lub nadziemnych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń, jeżeli właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości nie wyraża na to zgody. Ograniczenie to następuje zgodnie z planem miejscowym, a w przypadku braku planu, zgodnie z decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego.
1a. W przypadkach określonych w art. 108 Kodeksu postępowania administracyjnego lub uzasadnionych ważnym interesem gospodarczym starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, na wniosek podmiotu, który będzie realizował cel publiczny, udziela, w drodze decyzji, zezwolenia na niezwłoczne zajęcie nieruchomości po wydaniu decyzji, o której mowa w ust. 1. Decyzji o niezwłocznym zajęciu nieruchomości nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności.
2. Starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, udziela zezwolenia z urzędu albo na wniosek organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego, innej osoby lub jednostki organizacyjnej.
3. Udzielenie zezwolenia, o którym mowa w ust. 1, powinno być poprzedzone rokowaniami z właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości o uzyskanie zgody na wykonanie prac, o których mowa w ust. 1. Rokowania przeprowadza osoba lub jednostka organizacyjna zamierzająca wystąpić z wnioskiem o zezwolenie. Do wniosku należy dołączyć dokumenty z przeprowadzonych rokowań.
4. Na osobie lub jednostce organizacyjnej występującej o zezwolenie ciąży obowiązek przywrócenia nieruchomości do stanu poprzedniego, niezwłocznie po założeniu lub przeprowadzeniu ciągów, przewodów i urządzeń, o których mowa w ust. 1. Jeżeli przywrócenie nieruchomości do stanu poprzedniego jest niemożliwe albo powoduje nadmierne trudności lub koszty, stosuje się odpowiednio przepis art. 128 ust. 4 (odszkodowanie).
5. Jeżeli założenie lub przeprowadzenie ciągów, przewodów i urządzeń, o których mowa w ust. 1, uniemożliwia właścicielowi albo użytkownikowi wieczystemu dalsze prawidłowe korzystanie z nieruchomości w sposób dotychczasowy albo w sposób zgodny z jej dotychczasowym przeznaczeniem, właściciel lub użytkownik wieczysty może żądać, aby odpowiednio starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, lub występujący z wnioskiem o zezwolenie, o którym mowa w ust. 2, nabył od niego na rzecz Skarbu Państwa, w drodze umowy, własność albo użytkowanie wieczyste nieruchomości.
6. Właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości jest obowiązany udostępnić nieruchomość w celu wykonania czynności związanych z konserwacją oraz usuwaniem awarii ciągów, przewodów i urządzeń, o których mowa w ust. 1. Obowiązek udostępnienia nieruchomości podlega egzekucji administracyjnej. Przepisy ust. 4 stosuje się odpowiednio.
7. Decyzja ostateczna, o której mowa w ust. 1, stanowi podstawę do dokonania wpisu w księdze wieczystej. Wpisu dokonuje się na wniosek starosty, wykonującego zadanie z zakresu administracji rządowej, lub organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli zezwolenie było udzielone na wniosek tej jednostki”.
Poza owym wyjątkiem z art. 124 ustawy o gospodarce nieruchomościami udzielenie zezwolenia na przeprowadzenie sieci gazowej przez działkę danej osoby wymaga zgody jej właściciela (lub użytkownika wieczystego). Tak jak jednak wskazałam, mimo braku odmowy, starosta ma prawo takiej zgody udzielić niejako za Panią, i jest to niezależne od wystąpienia jakichkolwiek przesłanek a wyłącznie od jego woli. Niemniej, zgodnie z wyrokiem WSA w Gliwicach z 24 lutego 2021 r., sygn. akt II SA/ Gl 1034/20:
„Decyzja wydawana w trybie przepisu art. 124 ust. 1 u.g.n. nie ma charakteru związanego, czyli wyznaczonego treścią wniosku inwestora realizującego cel publiczny. Przeciwnie, każdorazowo wymaga wyważenia interesów stron postępowania, które ze względu na jego przedmiot pozostają w oczywistej kolizji. Tym samym organ nie może bezkrytycznie przyjmować punktu widzenia tylko jednej strony postępowania administracyjnego, w ogóle przemilczając argumenty zgłaszane przez jego drugą stronę. Jest rzeczą oczywistą, że realizacja inwestycji celu publicznego ma charakter priorytetowy i stanowi manifestację interesu publicznego. To jednak nie oznacza wcale, że interes indywidualny nie ma w tego rodzaju przypadkach żadnego znaczenia. Przeciwnie, należy dążyć do jego ochrony tak dalece, jak jest to tylko możliwe w okolicznościach konkretnej sprawy, co do zasady aż do momentu, w którym ochrona interesu indywidualnego wykluczałaby ziszczenie się interesu publicznego”.
Jeśli więc inwestor zwróci się do staroty w trybie art. 124, to zostanie wszczęte postępowanie. Pani będzie jego stroną. Będzie Pani mogła się wypowiadać i odnosić do dowodów w sprawie. A zatem winna Pani wskazywać argumenty na okoliczność szkody, jaką dla Pani przyniesienie lokalizacja sieci na Pani działce i z jak wysoką utratą kosztów będzie się wiązała, nadto proszę wskazywać, że jest możliwość poprowadzenia sieci w inny – mniej dotkliwy – sposób. Może Pani powoływać się także na ów wyrok WSA w Gliwicach, który przytoczyłam. Od decyzji starosty, gdyby była dla Pani niekorzystna, będzie Pani mogła wnieść odwołanie do WSA, powołując się na tożsame argumenty.
Właścicielka działki budowlanej
Pani Anna jest właścicielką działki budowlanej na przedmieściach. Działka jest starannie zagospodarowana – znajduje się na niej dom mieszkalny, ogrodzenie, a także nasadzenia drzew i krzewów ozdobnych. Pewnego dnia otrzymała pismo od lokalnego operatora gazowego, w którym poinformowano ją o planach przeprowadzenia gazociągu przez jej działkę. Pani Anna była zaskoczona i zaniepokojona, ponieważ przygotowanie działki wiązało się z dużymi kosztami, a realizacja inwestycji zniszczyłaby część jej ogrodu. Zdecydowała, że nie wyrazi zgody na przeprowadzenie gazociągu, argumentując, że inwestycja mogłaby zostać zrealizowana po drugiej stronie ulicy, gdzie znajdują się nieużytki. W obronie swojego stanowiska napisała odwołanie do starosty, wskazując na szkody i potencjalne koszty związane z pracami ziemnymi na jej posesji.
Rolnik broniący swojej uprawy
Pan Jan, rolnik z małej miejscowości, dowiedział się, że na jego polu ma zostać zainstalowany gazociąg. Teren ten jest wykorzystywany pod uprawy, a dodatkowo znajduje się tam niewielki staw, który służy do nawadniania pól. Pan Jan sprzeciwił się planom operatora gazowego, ponieważ prace ziemne związane z instalacją gazociągu mogłyby doprowadzić do osuszenia stawu i zniszczenia upraw. W piśmie do starosty przedstawił argumenty dotyczące szkód, jakie mogłaby spowodować inwestycja, oraz zaproponował alternatywne rozwiązanie – poprowadzenie gazociągu wzdłuż granicy działki, gdzie nie wpłynęłoby to na jego działalność rolniczą.
Mieszkaniec osiedla domów jednorodzinnych
Pan Marek mieszka na nowo powstałym osiedlu domów jednorodzinnych. Pewnego dnia otrzymał pismo z informacją o planowanej budowie gazociągu, który miałby przebiegać przez jego działkę. Pan Marek, podobnie jak jego sąsiedzi, nie zgodził się na takie rozwiązanie. Zawiązali wspólnie komitet mieszkańców i skierowali petycję do starosty, w której wskazali na brak uzasadnienia dla prowadzenia gazociągu przez ich posesje. Podkreślali, że istnieją inne, mniej inwazyjne trasy, które mogłyby zostać wykorzystane. Dzięki zorganizowanemu działaniu mieszkańców oraz solidnym argumentom, starosta zlecił ponowną analizę trasy gazociągu, co pozwoliło uniknąć przeprowadzenia inwestycji przez ich działki.
Właściciel działki nie zawsze musi wyrażać zgodę na przeprowadzenie gazociągu przez swoją posesję, jednak w pewnych sytuacjach starosta ma prawo podjąć decyzję o ograniczeniu korzystania z nieruchomości w celu realizacji inwestycji celu publicznego. Warto wówczas przedstawić swoje argumenty, aby bronić swoich praw i minimalizować potencjalne szkody.
Potrzebujesz pomocy prawnej w sprawie odmowy przeprowadzenia gazociągu przez Twoją działkę? Skorzystaj z naszych usług online – przygotujemy profesjonalne pisma i doradzimy, jak skutecznie bronić swoich praw. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego - Dz.U. 1960 nr 30 poz. 168
2. Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami - Dz.U. 1997 nr 115 poz. 741
3. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 24 lutego 2021 r., sygn. akt II SA/ Gl 1034/20
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Radca prawny, absolwentka Wydziału Prawa na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Ukończyła aplikację radcowską przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie. Doświadczenie zawodowe zdobywała współpracując z kancelariami prawnymi. Specjalizuje się głównie w prawie gospodarczym, prawie pracy, prawie zamówień publicznych, a także w prawie konsumenckim i prawie administracyjnym. Obecnie prowadzi własną kancelarię radcowską oraz obsługuje spółki i instytucje państwowe.
Zapytaj prawnika
