Ponowne małżeństwo służebnika osobistego

• Autor: Eliza Rumowska

Otrzymałam w darowiźnie mieszkanie od dziadków z zastrzeżeniem służebności. Babcia zmarła, obecnie mieszkanie zajmuje dziadek. Od niedawna ma nową partnerkę. Czy tej pani przysługuje jakieś prawo do tego mieszkania? Czy coś się zmieni, gdyby zawarli związek małżeński?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Ponowne małżeństwo służebnika osobistego

Kto ma prawo do zamieszkania wraz ze służebnikiem?

Co do zasady – służebnik osobisty nie posiada prawa dysponowania nieruchomością wobec osób trzecich. Oczywiście wyjątkiem jest prawo do zamieszkania wraz ze służebnikiem jego współmałżonka na zasadach określonych w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, jednak z opisu Pani sprawy wynika, że to jest osoba obca.

Jednakże ta pani, gdyby zamieszkała wraz z dziadkiem, to i tak nie nabędzie żadnych praw do tegoż lokalu. Dzieje się tak z uwagi na fakt, że służebność osobista nie jest prawem dziedzicznym – umiera wraz z dożywotnikiem. W mojej ocenie nie ma więc obaw co do nabycia jakichkolwiek praw po śmierci lub za życia dożywotnika przez jego partnerkę.

Czujność należy zachować z innych przyczyn – ewentualnych prób wyłudzenia, próby wpływania na decyzje dożywotnika względem właścicieli nieruchomości itp. Często bowiem okazuje się, że osoby takie wyszukuje kogoś starszego w celu manipulowania i nakłaniania do czynów sprzecznych z wolą dożywotnika.

Zalecam także zwrócić uwagę, jak dokładnie sformułowano w umowie treść dożywocia. Być może także treść umowy będzie pomocna w przekonaniu dziadka, że zamieszkanie obcej osoby nie zależy od niego, lecz od właścicieli domu.

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Pozostawanie znajomej osoby w mieszkaniu wbrew woli właściciela

Pozostaje jeszcze aspekt meldunkowy – nikt oprócz właściciela takiej osoby zameldować nie może, dlatego zawsze ma się argument, że osoba taka mieszka nielegalnie i może ponieść skutki prawne niedopełnienia obowiązku meldunkowego, pozostając w mieszkaniu wbrew woli właściciela. Oczywiście dożywotnik (dziadek) nie może zameldować znajomej.

Podsumowując – osoba taka żadnych praw do lokalu nie nabędzie, mieszkając z dożywotnikiem, ale może uprzykrzyć wszystkim życie.

Ważne jest jednak, że status owej osoby zmieniłby się po ślubie z dziadkiem. Art. 281 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi bowiem:

„Art. 281. Jeżeli prawo do mieszkania przysługuje jednemu małżonkowi, drugi małżonek jest uprawniony do korzystania z tego mieszkania w celu zaspokojenia potrzeb rodziny. Przepis ten stosuje się odpowiednio do przedmiotów urządzenia domowego”.

Oczywiście nie nabędzie ona własności ani współwłasności, ale za życia dziadka będzie mogła jako żona legalnie tam mieszkać, zaś w razie jego śmierci stanie się naturalnym dożywotnikiem jako wdowa po dziadku. Wyeksmitowanie jej będzie wówczas tylko możliwe, jeżeli będzie miała prawo do innego lokalu mieszkalnego.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Przykłady

Nowa partnerka dziadka a prawo do mieszkania
Pani Anna odziedziczyła mieszkanie po dziadkach, z zastrzeżeniem dożywotniej służebności na rzecz dziadka. Po śmierci babci dziadek zamieszkał z nową partnerką, która zaczęła traktować mieszkanie jak własne, zmieniając aranżację i decydując o codziennym funkcjonowaniu lokalu. Pani Anna, obawiając się, że partnerka dziadka może rościć sobie prawo do mieszkania, postanowiła skonsultować się z prawnikiem. Dowiedziała się, że dożywotnia służebność nie uprawnia partnerki do żadnych praw do lokalu, a po śmierci dziadka będzie musiała się wyprowadzić.

 

Zawarcie małżeństwa i zmiana sytuacji prawnej
Pan Marek, właściciel mieszkania, którego dziadek korzystał z tytułu służebności osobistej, dowiedział się, że dziadek planuje ożenić się ze swoją nową partnerką. Marek był zaniepokojony, czy to nie wpłynie na jego prawo własności. Po konsultacji prawniczej dowiedział się, że po ślubie nowa żona dziadka nabędzie prawo do wspólnego zamieszkiwania w ramach potrzeb rodziny, jednak nie uzyska żadnych praw własności. Po śmierci dziadka będzie mogła tam mieszkać tylko wtedy, jeśli nie będzie miała innego lokalu.

 

Problemy z wyprowadzeniem niechcianego lokatora
Pani Katarzyna, właścicielka mieszkania, w którym jej dziadek miał dożywotnią służebność, napotkała problem, gdy nowa partnerka dziadka po jego śmierci odmówiła opuszczenia lokalu. Twierdziła, że mieszkała tam przez kilka lat i czuje się związana z miejscem. Katarzyna musiała podjąć kroki prawne w celu eksmisji, a proces okazał się długi i skomplikowany. Na szczęście sąd potwierdził, że służebność wygasła ze śmiercią dziadka, a partnerka nie miała żadnych praw do dalszego zamieszkiwania.

Podsumowanie

Nowa partnerka dziadka, niezależnie od tego, czy pozostaje z nim w nieformalnym związku, czy zdecydują się na ślub, nie nabywa żadnych praw własności do mieszkania objętego służebnością osobistą. Dopóki dziadek żyje, ma prawo zamieszkiwać lokal i korzystać z niego zgodnie z zapisami umowy, jednak po jego śmierci służebność wygasa, a mieszkanie wraca w pełni do dyspozycji właściciela. Choć po zawarciu małżeństwa nowa żona zyska prawo do zamieszkania jako współmałżonek, nie będzie mogła rozporządzać nieruchomością ani jej dziedziczyć. Właściciel powinien jednak zachować czujność, aby uniknąć potencjalnych problemów związanych z niechcianym lokatorem czy próbami wpływania na decyzje dożywotnika. Kluczowe jest także dokładne przeanalizowanie zapisów umowy służebności oraz świadomość swoich praw jako właściciela nieruchomości.

Oferta porad prawnych

Oferujemy profesjonalne porady prawne online, które pomogą Ci rozwiać wszelkie wątpliwości związane z prawem nieruchomości, służebnością osobistą oraz innymi aspektami prawnymi dotyczącymi własności. Nasi doświadczeni prawnicy udzielają kompleksowych konsultacji w dogodnym dla Ciebie czasie, bez konieczności wychodzenia z domu. Dzięki indywidualnemu podejściu otrzymasz jasne i praktyczne wskazówki, które pozwolą Ci skutecznie chronić swoje prawa i podejmować świadome decyzje. Skorzystaj z naszej wiedzy i doświadczenia, by zyskać pewność w kwestiach prawnych dotyczących Twojej nieruchomości.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Eliza Rumowska

O autorze: Eliza Rumowska

Absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego prawniczka. Specjalizuje się w prawie cywilnym, zwłaszcza w prawie konsumenckim (reklamacje, gwarancje itp.). Z serwisem ePorady24 związana od początku jego istnienia, udzielała porad w najbardziej złożonych sprawach. W swej wieloletniej karierze pracowała jako powiatowy rzecznik konsumentów, sekretarz gminy, inspektor ds. kredytów oraz radca w TP SA. Od 2008 r. prowadzi własne biuro prawne, jako prokurent obsługuje trzy spółki prawa handlowego, współpracuje z samorządem terytorialnym przy realizacji programów dotowanych z UE.



Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Zadaj pytanie »

eporady24.pl

spadek.info

odpowiedziprawne.pl

prawo-budowlane.info

spolkowy.pl

prawo-cywilne.info

poradapodatkowa.pl