• Autor: Eliza Rumowska
Otrzymałam w darowiźnie mieszkanie od dziadków z zastrzeżeniem służebności. Babcia zmarła, obecnie mieszkanie zajmuje dziadek. Od niedawna ma nową partnerkę. Czy tej pani przysługuje jakieś prawo do tego mieszkania? Czy coś się zmieni, gdyby zawarli związek małżeński?
Co do zasady – służebnik osobisty nie posiada prawa dysponowania nieruchomością wobec osób trzecich. Oczywiście wyjątkiem jest prawo do zamieszkania wraz ze służebnikiem jego współmałżonka na zasadach określonych w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, jednak z opisu Pani sprawy wynika, że to jest osoba obca.
Jednakże ta pani, gdyby zamieszkała wraz z dziadkiem, to i tak nie nabędzie żadnych praw do tegoż lokalu. Dzieje się tak z uwagi na fakt, że służebność osobista nie jest prawem dziedzicznym – umiera wraz z dożywotnikiem. W mojej ocenie nie ma więc obaw co do nabycia jakichkolwiek praw po śmierci lub za życia dożywotnika przez jego partnerkę.
Czujność należy zachować z innych przyczyn – ewentualnych prób wyłudzenia, próby wpływania na decyzje dożywotnika względem właścicieli nieruchomości itp. Często bowiem okazuje się, że osoby takie wyszukuje kogoś starszego w celu manipulowania i nakłaniania do czynów sprzecznych z wolą dożywotnika.
Zalecam także zwrócić uwagę, jak dokładnie sformułowano w umowie treść dożywocia. Być może także treść umowy będzie pomocna w przekonaniu dziadka, że zamieszkanie obcej osoby nie zależy od niego, lecz od właścicieli domu.
Pozostaje jeszcze aspekt meldunkowy – nikt oprócz właściciela takiej osoby zameldować nie może, dlatego zawsze ma się argument, że osoba taka mieszka nielegalnie i może ponieść skutki prawne niedopełnienia obowiązku meldunkowego, pozostając w mieszkaniu wbrew woli właściciela. Oczywiście dożywotnik (dziadek) nie może zameldować znajomej.
Podsumowując – osoba taka żadnych praw do lokalu nie nabędzie, mieszkając z dożywotnikiem, ale może uprzykrzyć wszystkim życie.
Ważne jest jednak, że status owej osoby zmieniłby się po ślubie z dziadkiem. Art. 281 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi bowiem:
„Art. 281. Jeżeli prawo do mieszkania przysługuje jednemu małżonkowi, drugi małżonek jest uprawniony do korzystania z tego mieszkania w celu zaspokojenia potrzeb rodziny. Przepis ten stosuje się odpowiednio do przedmiotów urządzenia domowego”.
Oczywiście nie nabędzie ona własności ani współwłasności, ale za życia dziadka będzie mogła jako żona legalnie tam mieszkać, zaś w razie jego śmierci stanie się naturalnym dożywotnikiem jako wdowa po dziadku. Wyeksmitowanie jej będzie wówczas tylko możliwe, jeżeli będzie miała prawo do innego lokalu mieszkalnego.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Eliza Rumowska
Absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego prawniczka. Specjalizuje się w prawie cywilnym, zwłaszcza w prawie konsumenckim (reklamacje, gwarancje itp.). Z serwisem ePorady24 związana od początku jego istnienia, udzielała porad w najbardziej złożonych sprawach. W swej wieloletniej karierze pracowała jako powiatowy rzecznik konsumentów, sekretarz gminy, inspektor ds. kredytów oraz radca w TP SA. Od 2008 r. prowadzi własne biuro prawne, jako prokurent obsługuje trzy spółki prawa handlowego, współpracuje z samorządem terytorialnym przy realizacji programów dotowanych z UE.
Zapytaj prawnika
