• Data: 2024-10-22 • Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
Jestem jednym z trzech właścicieli działki, na której stoi słup energetyczny należący do Tauronu i do niego ma być doprowadzone ziemne przyłącze celem podłączenia nowego budynku mieszkalnego na sąsiedniej działce. Tauron poprzez pełnomocnika wystąpił do wszystkich trzech właścicieli działki o zawarcie porozumienia dotyczącego wyrażenia naszej zgody na umieszczenie kabla przyłączeniowego na naszej działce oraz na możliwość usuwania awarii, konserwacji itp. kabla w przyszłości. Porozumienie ma obowiązywać na czas nieokreślony. My nie chcemy podpisać porozumienia, uważając, że powinno być zawarte wyłącznie na czas budowy przyłącza, a kwestie dostępu do położonego na naszej działce kabla w przyszłości powinna regulować zawarta przez Tauron z nami umowa służebności przesyłu. Proszę o interpretację prawną przedstawionego wyżej problemu.
Ma Pan rację, że w zakresie rozbudowy linii Tauron powinien zawrzeć z Państwem umowę służebności gruntowej lub służebności przesyłu. Słup niewątpliwie jest na działce tak długo, że Tauron dysponuje okresem zasiedzenia służebności w tym zakresie.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego w zasadzie jednolicie przyjmuje się obecnie, że przed wejściem w życie przepisów art. 3051 i nast. Kodeksu cywilnego, a więc przed 3.08.2008 r., możliwe było nabycie przez zasiedzenie służebności gruntowej o treści odpowiadającej służebności przesyłu. Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w uchwale z 22.05.2013 r., sygn. akt III CZP 18/13, „konstrukcja prawna służebności przesyłu (art. 3051–3054) została ukształtowana z jednoznaczną intencją potwierdzenia dotychczasowej praktyki orzeczniczej, która konsekwentnie przyjmowała możliwość ustanowienia na nieruchomości służebności gruntowej pozwalającej na korzystanie ze znajdujących się na niej urządzeń przesyłowych przez przedsiębiorcę wykorzystującego je w swojej działalności gospodarczej”.
Dla kwestii zasiedzenia takiej służebności kluczowe znaczenie miały natomiast uchwały z 17.01.2003 r., sygn. akt III CZP 79/02 oraz z 7.10.2008 r., sygn. akt III CZP 89/08. Przyjęto w nich, że możliwe jest nabycie przez zasiedzenie służebności gruntowej o cechach odpowiadających służebności przesyłu, uregulowanej następnie we wspomnianych artykułach. Szczególnie istotna była druga uchwała, w której posłużono się określeniem „służebność odpowiadająca treści służebności przesyłu” oraz dopuszczono nabycie jej przez zasiedzenie na rzecz przedsiębiorcy. Stanowisko to zostało podzielone w późniejszym orzecznictwie Sądu Najwyższego
Sąd Najwyższy w omawianej uchwale z 22.05.2013 r. zdecydował się zaś powtórzyć ten pogląd, gdyż uchwała z 7.10.2008r., przy ogólnej akceptacji doktryny, stała się także przedmiotem wypowiedzi krytycznych, kwestionujących możliwość nabycia omawianego rodzaju służebności gruntowej. Konsekwentnie jednak Sąd Najwyższy przyjął, że przed wejściem w życie wspomnianych artykułów dopuszczalne było nabycie w drodze zasiedzenia na rzecz przedsiębiorcy służebności odpowiadającej treścią służebności przesyłu.
Natomiast nawet w takiej sytuacji rozbudowa linii wymaga zgody. Oczywiście nie musicie zgadzać się na umowę o udostępnieniu, i to zapewne nieodpłatnym, gruntu. Jeśli nie wyrazicie zgody, Tauron będzie musiał uzyskać tytuł prawny do rozbudowy linii – w postaci służebności. Służebność można ustanowić umownie lub sądownie za każdym razem jednak za wynagrodzeniem na Państwa rzecz.
Właściciele działki a porozumienie z Tauronem
Jako jeden z trzech współwłaścicieli działki, na której znajduje się słup energetyczny, zostałem poproszony o podpisanie porozumienia dotyczącego umieszczenia kabla pod naszą działką. Tauron chce zapewnić sobie dostęp do konserwacji i usuwania awarii. Jednakże, wszyscy właściciele uważamy, że porozumienie na czas nieokreślony nie jest dla nas korzystne. W naszej ocenie, sprawę powinno regulować ustanowienie służebności przesyłu, która zapewniłaby nam odpowiednią ochronę prawną oraz wynagrodzenie.
Niejasności w sprawie umowy służebności
Kiedy Tauron zgłosił się do nas z prośbą o wyrażenie zgody na poprowadzenie kabla energetycznego pod naszą działką, mieliśmy wątpliwości. Firma chciała, abyśmy zgodzili się na długoterminowe porozumienie, które nie uwzględniało naszych interesów finansowych. Zaczęliśmy zastanawiać się nad opcją służebności przesyłu, ponieważ ta forma daje nam gwarancję wynagrodzenia oraz reguluje dostęp Tauronu do infrastruktury w sposób bardziej formalny.
Służebność przesyłu zamiast porozumienia
Nasza sytuacja z Tauronem nie była łatwa. Jako współwłaściciele działki zgodziliśmy się na poprowadzenie przyłącza, ale tylko na czas budowy. Nie chcieliśmy jednak podpisywać porozumienia, które dałoby Tauronowi prawo do nieograniczonego dostępu do naszej działki na czas nieokreślony. Zdecydowaliśmy, że lepszym rozwiązaniem będzie ustanowienie służebności przesyłu, która pozwoliłaby nam uregulować te kwestie formalnie i uzyskać rekompensatę.
Wybór między porozumieniem a ustanowieniem służebności przesyłu ma kluczowe znaczenie dla właścicieli nieruchomości, na których znajdują się urządzenia przesyłowe. Służebność przesyłu zapewnia formalne uregulowanie praw i obowiązków stron oraz możliwość uzyskania wynagrodzenia, co w wielu przypadkach stanowi korzystniejszą opcję niż porozumienie na czas nieokreślony, które może być mniej zabezpieczające dla właścicieli gruntu.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz przygotowanie pism związanych z ustanowieniem służebności przesyłu, negocjacjami z dostawcami energii i ochroną praw właścicieli nieruchomości. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać szybkie i skuteczne wsparcie prawne. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion
Magister prawa, absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Doświadczenie zdobyła w ogólnopolskiej sieci kancelarii prawniczych, po czym podjęła samodzielną praktykę. Specjalizuje się w prawie cywilnym, rodzinnym, pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Posiada bogate doświadczenie w procedurach administracyjnych, prawem budowlanym oraz postępowaniach cywilnych. Prywatnie interesuje się sukcesją i planowaniem spadkowym oraz zabezpieczeniem firm.
Zapytaj prawnika