• Autor: Monika Cieszyńska
Jestem właścicielem działki pod lasem. Droga dojazdowa do mojej działki jest prywatna, ma dwóch właścicieli – ja do nich nie należę. Mogę z niej korzystać, ale chciałabym to prawdo do korzystania z drogi jakoś zalegalizować, np. przez służebność. Czy to możliwe? Jak się za to zabrać?
Rozumiem, że Pani nieruchomość pozbawiona jest dostępu do drogi publicznej. W celu uregulowania stanu prawnego drogi dojazdowej do Pani nieruchomości należy ustanowić służebność drogi koniecznej.
Jeśli między Panią a właścicielami przedmiotowej drogi dojazdowej jest porozumienie, to służebność drogi koniecznej może zostać ustanowiona na drodze umowy cywilnoprawnej. W umowie należy wytoczyć drogę oraz określić warunki, na jakich będzie wykonywana ta służebność (czy za wynagrodzeniem, czy bez wynagrodzenia). Służebność może być odpłatna bądź nieodpłatna.
Oświadczenie właściciela nieruchomości obciążonej (czyli właściciela drogi) o ustanowieniu służebności musi zostać sporządzone przez notariusza w formie aktu notarialnego (art. 245 Kodeksu cywilnego). Natomiast Pani oświadczenie o zawarciu umowy może mieć zwykłą formę pisemną. W praktyce często strony sporządzają całą umowę w formie aktu notarialnego.
Służebność drogi koniecznej może powstać także w drodze orzeczenia sądu, o czym stanowi art. 145 Kodeksu cywilnego. „Jeżeli nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich, właściciel może żądać od właścicieli gruntów sąsiednich ustanowienia za wynagrodzeniem potrzebnej służebności drogowej (droga konieczna). Przeprowadzenie drogi koniecznej nastąpi z uwzględnieniem potrzeb nieruchomości niemającej dostępu do drogi publicznej oraz z najmniejszym obciążeniem gruntów, przez które droga ma prowadzić. Jeżeli potrzeba ustanowienia drogi jest następstwem sprzedaży gruntu lub innej czynności prawnej, a między interesowanymi nie dojdzie do porozumienia, sąd zarządzi, o ile to jest możliwe, przeprowadzenie drogi przez grunty, które były przedmiotem tej czynności prawnej. Przeprowadzenie drogi koniecznej powinno uwzględniać interes społeczno-gospodarczy”.
W tym celu należy złożyć do sądu rejonowego miejsca położenia nieruchomości, która ma zostać obciążenia (czyli miejsca położenia drogi), wniosek o ustanowienie drogi koniecznej. We wniosku należy wskazać sąd właściwy do rozpoznania sprawy oraz wszystkich właścicieli nieruchomości, przez które droga mogłaby zostać wytyczona, tak aby Pani nieruchomość miała odpowiedni dostęp do drogi publicznej (tzw. uczestnicy postępowania). Do wniosku należy załączyć odpisy z księdze wieczystej nieruchomości, których wniosek dotyczy. Opłata sądowa od wniosku o ustanowienie drogi koniecznej wynosi 200 zł. Dowód uiszczenia opłaty należy załączyć do wniosku. Opłatę sądową uiszcza się na konto sądu bądź bezpośrednio w kasie sądu. Swoje żądanie ustanowienia drogi koniecznej należy uzasadnić.
Wniosek należy złożyć w tylu odpisach (egzemplarzach), ilu jest uczestników plus oryginał wniosku dla sądu.
Sąd rozstrzyga wniosek o ustanowienie służebności w drodze postanowienia, na które przysługuje apelacja.
Służebność drogi koniecznej może zostać ujawniona w księdze wieczystej.
Warto pamiętać, iż zgodnie z art. 7 pkt 4 ustawy o księgach wieczystych i hipotece rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych nie działa przeciwko m.in. służebnościom drogi koniecznej. Oznacza to, że służebność drogi koniecznej jest zawsze skuteczne względem każdej osoby, nawet wówczas gdy nie została ona ujawniona w księdze wieczystej.
Na zakończenie wskazać należy, iż służebność drogową można nabyć także przez zasiedzenie po upływie – w zależności od dobrej czy złej wiary – 20 (dobra wiara) albo 30 lat (zła wiara).
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Monika Cieszyńska
Radca prawny przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Toruniu, nr wpisu TR-871. Absolwentka prawa Katedry Praw Człowieka na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Specjalizuje się przede wszystkim w prawie rodzinnym i opiekuńczym oraz karnym – udzieliła dotąd porad setkom naszych klientów, w których życie często niesłusznie wtargnęła policja i prokuratura, a wielu rodzinom pomogła rozwiązać burzliwe niekiedy konflikty małżeńskie i opiekuńcze (opieka nad dziećmi, alimenty, widzenia z dziećmi). Posiada licencję zarządcy nieruchomości (nr licencji 20460). W kręgu jej zainteresowań znajdują się również zagadnienia prawa spółdzielczego.
Zapytaj prawnika
