Rozbudowa domu a przeszkody ze strony PGE, czy muszę płacić za przeniesienie kabla elektrycznego?

Nabycie służebności przesyłu przez zasiedzenie

W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że jeśli kabel elektryczny został przejęty w 1982 r., to zakład energetyczny stał się jest posiadaczem służebności. Jak jednak rozumie, brak formalnych zapisów w tej sprawie.

Kodeks cywilny (K.c.) określa, że zarówno służebność gruntowa, jak i służebność przesyłu, mogą być nabywane przez zasiedzenie, ale tylko wtedy, gdy opierają się na użytkowaniu trwałego i widocznego urządzenia. Zgodnie z artykułem 305¹ K.c. – nieruchomość może zostać obciążona na rzecz przedsiębiorcy, który planuje budowę lub posiada urządzenia służące do przesyłania lub odprowadzania np. gazu. Przedsiębiorca może korzystać z obciążonej nieruchomości w określonym zakresie, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń. Służebność przesyłu może być ustanowiona na podstawie umowy cywilnoprawnej zawartej między przedsiębiorcą a właścicielem nieruchomości, na której znajdują się urządzenia.

Warunek widoczności urządzenia przesyłowego

Jak już wspomniano, służebność przesyłu może być również nabywana przez zasiedzenie, ale tylko wtedy, gdy opiera się na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia. Orzecznictwo Sądu Najwyższego podkreśla, że widoczność urządzenia przesyłowego powinna być jawnym i dostrzegalnym znakiem faktycznego użytkowania cudzego gruntu. To ostrzeżenie dla właściciela gruntu, na którym znajduje się urządzenie, że tolerowanie jego użytkowania może prowadzić do nieodpłatnego obciążenia nieruchomości. Ponadto, prawidłowa interpretacja przepisów Kodeksu cywilnego wskazuje, że widocznym urządzeniem jest tylko takie, które jest zauważalne dla każdego przeciętnego uczestnika obrotu (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 września 2017 r., sygn. akt IV CSK 623/16).

Zasiedzenie służebności następuje w takich granicach przestrzennych, w których przedsiębiorca przesyłowy manifestował, że korzysta z cudzej nieruchomości przy wykorzystaniu trwałego i widocznego urządzenia. [Postanowienie SN z dnia 17 lipca 2020 r., sygn. akt IV CSK 53/20]

Nabycie służebności przesyłu przez zasiedzenie następuje nieodpłatnie – uszczerbek właściciela nie podlega kompensacie. Przyznaniu rekompensaty (...) właścicielowi, ograniczonemu w swym prawie przez obciążenie służebnością wskutek zasiedzenia - od posiadacza służebności, sprzeciwia się funkcja zasiedzenia. [Postanowienie SN z dnia 17 lipca 2019 r., sygn. akt I CSK 630/17]

Prawo przedsiębiorcy przesyłowego do nieodpłatnego utrzymywania urządzeń na cudzej nieruchomości

Zakład przesyłowy może uzyskać służebność przesyłu na skutek samego faktycznego korzystania z nieruchomości na potrzeby urządzeń przesyłowych przez określony czas. Zasiedzenie służebności przesyłu polega na nabyciu przez przedsiębiorcę prawa do nieodpłatnego utrzymywania urządzeń przesyłowych na cudzej nieruchomości, wyłącznie na skutek korzystania z tej nieruchomości przez określony czas.

Wnioski

• W przedmiotowej sprawie, jeśli zakład przejął na jakichś zasadach kable, to zarzut zasiedzenia służebności przesyłu będzie skuteczny.
• Rzadko istnieje taka możliwość, aby domagać się usunięcia urządzeń przesyłowych, albowiem przeważnie umożliwiają one dostarczanie mediów do większej społeczności, jak ma to miejsce w Pani sytuacji, a co za tym idzie – kłóciłoby się to z zasadami współżycia społecznego.
• Niestety cały koszt przebudowy przyłącza pokrywa wnioskodawca, zatem osoba, która chce zmienić przebieg służebności przesyłu. Można oczywiście wezwać ich do usunięcia przyłącza, ale obiektywnie wygrana w tej sprawie jest wątpliwa z uwagi na upływ czasu.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93

2. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 września 2017 r., sygn. akt IV CSK 623/16

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.