• Autor: Eliza Rumowska
Jestem współwłaścicielką mieszkania z moim byłym mężem. Chcę ustanowić służebność osobistą dla byłych teściów. Czy mogę ograniczyć służebność do możliwości spłaty przez teściów mojej części mieszkania w ciągu 5 lat za cenę przyrzeczoną?
Jak rozumiem – oczekuje Pani odpłatności za służebność ustanowioną na rzecz byłych teściów (rodziców byłego męża). Oczywiście ma Pani do tego prawo, o ile każda z zainteresowanych stron na taką umowę się zgodzi, bowiem służebnicy zazwyczaj liczą na nieodpłatne ustanowienie służebności. Jednak regulacje kodeksowe tego nie zabraniają, bowiem Kodeks cywilny reguluje służebność osobista następująco:
„Rozdział II
Służebności osobiste
Art. 296. Nieruchomość można obciążyć na rzecz oznaczonej osoby fizycznej prawem, którego treść odpowiada treści służebności gruntowej (służebność osobista).
Art. 297. Do służebności osobistych stosuje się odpowiednio przepisy o służebnościach gruntowych z zachowaniem przepisów rozdziału niniejszego.
Art. 298. Zakres służebności osobistej i sposób jej wykonywania oznacza się, w braku innych danych, według osobistych potrzeb uprawnionego z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego i zwyczajów miejscowych.
Art. 299. Służebność osobista wygasa najpóźniej ze śmiercią uprawnionego.
Art. 300. Służebności osobiste są niezbywalne. Nie można również przenieść uprawnienia do ich wykonywania.
Art. 301. § 1. Mający służebność mieszkania może przyjąć na mieszkanie małżonka i dzieci małoletnie. Inne osoby może przyjąć tylko wtedy, gdy są przez niego utrzymywane albo potrzebne przy prowadzeniu gospodarstwa domowego. Dzieci przyjęte jako małoletnie mogą pozostać w mieszkaniu także po uzyskaniu pełnoletności.
§ 2. Można się umówić, że po śmierci uprawnionego służebność mieszkania przysługiwać będzie jego dzieciom, rodzicom i małżonkowi.
Art. 302. § 1. Mający służebność mieszkania może korzystać z pomieszczeń i urządzeń przeznaczonych do wspólnego użytku mieszkańców budynku.
§ 2. Do wzajemnych stosunków między mającym służebność mieszkania a właścicielem nieruchomości obciążonej stosuje się odpowiednio przepisy o użytkowaniu przez osoby fizyczne.
Art. 303. Jeżeli uprawniony z tytułu służebności osobistej dopuszcza się rażących uchybień przy wykonywaniu swego prawa, właściciel nieruchomości obciążonej może żądać zamiany służebności na rentę.
Art. 304. Służebności osobistej nie można nabyć przez zasiedzenie.
Art. 305. Jeżeli nieruchomość obciążona służebnością osobistą została wniesiona jako wkład do rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielnia może z ważnych powodów żądać zmiany sposobu wykonywania służebności albo jej zamiany na rentę”.
Jednak musi Pani pamiętać i zwrócić uwagę na istotę odpłatności służebności, która nie może być określona jako spłata z majątku dorobkowego (współwłasności). To zobowiązanie – spłata wobec Pani – jest zobowiązaniem syna służebników (Pani byłego męża). Ważne więc jest odpowiednie sformułowanie aktu notarialnego, w którym syn służebników zobowiąże się do spłaty i zostanie to przeliczone na wynagrodzenie za służebność płacone i dobrowolnie przejęte do realizacji przez dożywotników (jego rodziców).
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Eliza Rumowska
Absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego prawniczka. Specjalizuje się w prawie cywilnym, zwłaszcza w prawie konsumenckim (reklamacje, gwarancje itp.). Z serwisem ePorady24 związana od początku jego istnienia, udzielała porad w najbardziej złożonych sprawach. W swej wieloletniej karierze pracowała jako powiatowy rzecznik konsumentów, sekretarz gminy, inspektor ds. kredytów oraz radca w TP SA. Od 2008 r. prowadzi własne biuro prawne, jako prokurent obsługuje trzy spółki prawa handlowego, współpracuje z samorządem terytorialnym przy realizacji programów dotowanych z UE.
Zapytaj prawnika
