• Autor: Aleksander Słysz
Żyję w konkubinacie. Wspólnie z partnerem mamy mieszkanie (po 1/2) i prowadzimy wspólne gospodarstwo. Czy można na moją rzecz ustanowić służebność na części należącej do mojego partnera bez obciążeń podatkowych lub jakie z tego tytułu trzeba zapłacić podatki?
Niezależnie od tego, czy służebność będzie ustanowiona odpłatnie czy nieodpłatnie wpada się w jakiś podatek – podatek od czynności cywilnoprawnych bądź podatek od spadków i darowizn. Dodatkowo przy służebności odpłatnej u pobierającego opłatę powstaje przychód do opodatkowania w podatku dochodowym od osób fizycznych.
Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlega ustanowienie odpłatnej służebności, stawka podatku wynosi 1% od wartość świadczeń użytkownika bądź osoby, na rzecz której ustanowiono służebność, za okres, na jaki prawa te zostały ustanowione. Obowiązek podatkowy ciąży na użytkowniku lub nabywającym prawo służebności. W przypadku odpłatnej służebności, na czas nieokreślony, podstawę opodatkowania może stanowić zgodnie z oświadczeniem podatnika:
1) wartość świadczeń za lat 10 albo
2) wartość świadczeń należnych w miarę wykonywania umowy.
Podstawa opodatkowania zależy więc od treści służebności i tego, jaką wartość dla niej przyjmiemy, zakładając np., że wartość świadczenia to miesięcznie 600 zł, to rocznie 7200 zł razy 10 lat daje 72 000 zł, więc 1% to 720 zł. Jednakże od tych 600 zł miesięcznie, przez cały okres trwania służebności odpłatnej, pobierający je zapłaci podatek dochodowy.
Zobacz też: Jak obliczyć podatek od służebności mieszkania
Inaczej jest w przypadku nieodpłatnej służebności. Podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem nieodpłatnej służebności. Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych i powstaje przy nabyciu w drodze nieodpłatnej służebności z chwilą ustanowienia tych praw. Opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 4902 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.
Podatek oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku, według następującej skali od nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej i wynosi od 12% przez 16% do 20%. Zgodnie z art. 13 ust. 1 w zw. z ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, wartość świadczeń powtarzających się, ale i odpowiednio służebności, przyjmuje się do podstawy opodatkowania w wysokości rocznego świadczenia pomnożonego:
1) w razie ustanowienia świadczeń na czas określony co do liczby lat lub ich części – przez liczbę lat lub ich części;
2) w pozostałych przypadkach, w tym w razie ustanowienia świadczeń na czas nieokreślony – przez 10 lat.
Natomiast roczną wartość użytkowania i służebności ustala się w wysokości 4% wartości rzeczy obciążonej służebnością. Tym samym, jeśli służebność jest ustanowiona na rzeczy o wartości np. 150 000 zł (czyli wartość całego mieszkania 300 000 zł) wartość służebności stanowić będzie 40% tej kwoty (10 lat x 4%). Podatek wyniesie więc około 9000 zł.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Aleksander Słysz
Doradca podatkowy.
Zapytaj prawnika