• Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
Dwadzieścia pięć lat temu długą i wąską działkę podzielono tak, że wydzielono z niej pas o szerokości 4,5 m stanowiący drogę dojazdową, a pozostałą część podzielono na kilkanaście działek i sprzedano. Właścicielem drogi dojazdowej pozostał pierwotny właściciel. Kilku nowych właścicieli wybudowało na swoich działkach domy i uzyskało służebność drogi dojazdowej. Wszystko było dobrze do chwili, gdy dokładne pomiary geodezyjne wykazały, że zwyczajowo poprowadzona droga dojazdowa jest przesunięta o około 1,8 m. Po jej nowym wytyczeniu na „nowej” drodze pojawiły się drzewa, ograniczające jej szerokość do około 3 m. Drzewa mają więcej niż 15 lat. Droga jest przejezdna nawet dla samochodów ciężarowych, ale na pewnym odcinku nie ma wymaganej szerokości 4,5 m. Czy w tej sytuacji zasadne jest żądanie właścicieli działek mających służebność, aby wyciąć te drzewa i zapewnić szerokość 4,5 m na całej długości drogi? Kto jest zobowiązany do wycięcia tych drzew? Czy jest to może sąsiad, który je posadził, a następnie cofnął ogrodzenie o 1,5 m? Kto ponosi koszty ewentualnej wycinki?
Służebność drogi uregulowana jest w art. 145 Kodeksu cywilnego, znajdującym się wśród przepisów o tzw. prawie sąsiedzkim (art. 140-154 Kodeksu cywilnego). Oprócz tych regulacji, stosuje się do niej oczywiście ogólne przepisy o prawach rzeczowych ograniczonych (art. 244-251 Kodeksu cywilnego) oraz przepisy o służebnościach (art. 285-305 Kodeksu cywilnego).
Kwestię utrzymania drogi, a więc i jej wykonania, reguluje art. 289 § 1 K.c. „W braku odmiennej umowy obowiązek utrzymywania urządzeń potrzebnych do wykonywania służebności gruntowej obciąża właściciela nieruchomości władnącej”. Zakres tego obowiązku został doprecyzowany w orzecznictwie Sądu Najwyższego, np. w wyroku z dnia 15 czerwca 2010 r. (Sygn. akt II CSK 30/10) stwierdzającym, że „Obowiązek utrzymywania urządzeń potrzebnych do wykonywania służebności drogi koniecznej [szczególnego rodzaju służebności drogowej] w braku odmiennej umowy obejmuje swoim zakresem zarówno obowiązek wybudowania odpowiednich urządzeń, jeśli są potrzebne (utwardzenie drogi), jak i późniejsze ich utrzymywanie w należytym stanie, stosownie do sposobu korzystania z drogi (…)”.
Treść służebności obejmuje spoczywający na właścicielu nieruchomości władnącej (czyli tych co korzystają z drogi) obowiązek utrzymywania urządzeń potrzebnych do wykonywania służebności, zalicza się do tego prace (np. utwardzenie drogi), które muszą dotyczyć wyłącznie urządzenia służącego do wykonywania służebności. Ich cel musi być zbieżny z celem służebności, tj. zwiększeniem użyteczności nieruchomości władnącej lub jej oznaczonej części.
Wszelkie czynności muszą być wykonywane w taki sposób, żeby jak najmniej utrudniały korzystanie z nieruchomości obciążonej – tu nie ma podstaw do obaw.
Choć wycięcie drzew może być poczytane za naruszenie własności to w tym wypadku ma za zadanie jedynie zwiększenie użyteczności drogi – to tak w kwestii wyjaśnienia, gdyby sprzeciwił się temu właściciel nieruchomości. Oczywiście najpierw należy go o to poprosić – być może to załatwi i zabierze sobie drzewa… W końcu są jego własnością.
Jeśli nie – Wy jako posiadacze nieruchomości, mając służebność drogową, powinniście złożyć wniosek o wycinkę.
W myśl ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody wniosek powinien zawierać:
Zwolnienia z obowiązku uzyskania odpowiedniego zezwolenia dotyczą drzew lub krzewów, których wiek nie przekracza 10 lat.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion
Magister prawa, absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Doświadczenie zdobyła w ogólnopolskiej sieci kancelarii prawniczych, po czym podjęła samodzielną praktykę. Specjalizuje się w prawie cywilnym, rodzinnym, pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Posiada bogate doświadczenie w procedurach administracyjnych, prawem budowlanym oraz postępowaniach cywilnych. Prywatnie interesuje się sukcesją i planowaniem spadkowym oraz zabezpieczeniem firm.
Zapytaj prawnika
