• Data: 2023-09-11 • Autor: Kamil Kiecana
Jestem właścicielem działki, na której stoi słup z przyłączem elektrycznym do sąsiada. Wzdłuż mojej działki biegnie droga wewnętrzna, do której mam służebność przejazdu i przechodu, a sąsiad, do którego jest poprowadzone przyłącze, mieszka za tą drogą. Chcielibyśmy usunąć słup i poprowadzić kable pod drogą, ale takiemu rozwiązaniu sprzeciwia się właściciel drogi. Co w takiej sytuacji?
Zgodnie z art. 245 Kodeksu cywilnego (K.c.):
„§ 1. Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do ustanowienia ograniczonego prawa rzeczowego stosuje się odpowiednio przepisy o przeniesieniu własności.
§ 2. Jednakże do ustanowienia ograniczonego prawa rzeczowego na nieruchomości nie stosuje się przepisów o niedopuszczalności warunku lub terminu. Forma aktu notarialnego jest potrzebna tylko dla oświadczenia właściciela, który prawo ustanawia.”
Zgodnie z art. 285 K.c.:
„§ 1. Nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa).
§ 2. Służebność gruntowa może mieć jedynie na celu zwiększenie użyteczności nieruchomości władnącej lub jej oznaczonej części.”
Zgodnie z poglądami piśmiennictwa prawnego „umowa o ustanowienie służebności może być ukształtowana jako odpłatna lub nieodpłatna, w zależności od woli stron, odpłatność nie należy bowiem do treści służebności. Wymaga jednak wskazania, że istnieją kategorie służebności gruntowych ukształtowane jako odpłatne (tzw. służebności przymusowe – służebność drogi koniecznej z art. 145, służebność budynku z art. 151). Skoro ustawa nie zawiera regulacji dotyczącej sposobu płatności wynagrodzenia za ustanowioną służebność, należy uznać, że może być ono płatne jednorazowo bądź okresowo, przede wszystkim w pieniądzu, lecz dopuszczalne byłoby także świadczenie w naturze” (M. Balwicka-Szczyrba [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. A. Sylwestrzak, Warszawa 2022, art. 285. lex).
Zgodnie z treścią przesłanej księgi wieczystej, ma Pan prawo przechodu i przejazdu od drogi publicznej oznaczonej jako działka o numerze 99/2 do działki o numerze 70/4 na całej długości i szerokości działki o numerze 70/1.
Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że inwestycja i służebność, jaką zamierza Pan osiągnąć, nie jest przymusowa czy obligatoryjna po stronie sąsiadki. Nie jest to bowiem np. służebność drogi koniecznej, lecz jest to zmiana infrastruktury energetycznej.
Zatem jedynie za zgodą właściciela drogi jest możliwość przeprowadzenia wymienionej inwestycji i otrzymanie niezbędnej służebności. W razie braku takiej zgody nie ma niestety realnych podstaw prawnych do dochodzenia takiej służebności, jeśli dotychczas działka ma dostęp do energii.
Spór o modernizację infrastruktury Pani Anna, właścicielka działki przy drodze wewnętrznej, chciała usunąć stary słup energetyczny i poprowadzić kable pod ziemią. Właściciel drogi wewnętrznej stanowczo odmówił. Po konsultacji prawnej, Pani Anna zaproponowała właścicielowi drogi odpłatne udzielenie zgody na prace ziemne oraz zobowiązała się do przywrócenia drogi do pierwotnego stanu. Po negocjacjach strony zawarły umowę notarialną.
Uzgodnienia poprzez mediację Pan Marek, którego działka miała być podłączona do sieci energetycznej przez drogę wewnętrzną, spotkał się z odmową właściciela drogi. Z pomocą mediatora ustalono, że Pan Marek pokryje koszt remontu nawierzchni po zakończeniu prac i sfinansuje ubezpieczenie od ewentualnych uszkodzeń. Dzięki temu właściciel drogi wyraził zgodę na poprowadzenie kabli.
Decyzja sądu po braku porozumienia Państwo Kowalscy starali się o zgodę na przeprowadzenie kabli pod drogą wewnętrzną, lecz właściciel konsekwentnie odmawiał. Po wyczerpaniu możliwości polubownego rozwiązania, złożyli pozew o ustanowienie służebności gruntowej na drodze wewnętrznej, argumentując konieczność poprawy bezpieczeństwa i estetyki działki. Sąd, uwzględniając interesy obu stron, nakazał właścicielowi drogi udzielenie zgody na warunkach ustalonych przez biegłego.
W przypadku sprzeciwu właściciela drogi wewnętrznej na umieszczenie kabli pod drogą kluczowe jest podjęcie działań zmierzających do porozumienia. Warto rozpocząć od rozmów i zaproponowania korzystnych warunków, takich jak pokrycie kosztów przywrócenia nawierzchni do pierwotnego stanu lub uzgodnienia formy odpłatności. Gdy negocjacje zawiodą, możliwe jest skorzystanie z mediacji lub – w ostateczności – wystąpienie na drogę sądową w celu ustanowienia odpowiedniej służebności. W każdym przypadku istotne jest uwzględnienie interesów obu stron i dążenie do kompromisu.
Jeśli napotykasz problemy prawne związane z uzyskaniem zgody na poprowadzenie kabli pod drogą wewnętrzną lub innymi kwestiami dotyczącymi służebności, skorzystaj z profesjonalnej porady prawnej online. Oferujemy szybkie i skuteczne wsparcie, analizę Twojej sytuacji oraz wskazówki, jak najlepiej rozwiązać spór zgodnie z obowiązującymi przepisami. Skontaktuj się z nami, aby otrzymać indywidualną pomoc dostosowaną do Twoich potrzeb.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika