• Autor: Eliza Rumowska
Posiadam nieruchomość, na której ustanowione jest prawo dożywocia dla mojej babci. Babcia ciężko choruje, opiekuje się nią moja mama w swoim domu. Chcę tę nieruchomość sprzedać w celu zapewnienia środków na opiekę dla babci – specjalistyczny dom opieki. Sam budynek nie nadaje się do zamieszkania, a babcia i tak nie mieszka tam 10 lat. Czy mogę sprzedać nieruchomość?
Opisana przez Pana służebność stanowi służebność osobistą, której istnienie co do zasady prawo przewiduje aż do śmierci służebnika. Oczywiście zawarta umowa lub Kodeks cywilny dają prawo w określonych sytuacjach dokonywać jej zmiany lub też ubiegać się o jej wygaśnięcie.
Oto Kodeks cywilny stanowi o 10-letnim okresie do wygaśnięcia służebności gruntowej::
„Art. 293. [Wygaśnięcie]
§ 1. Służebność gruntowa wygasa wskutek niewykonywania przez lat dziesięć.
§ 2. Jeżeli treść służebności gruntowej polega na obowiązku nieczynienia, przepis powyższy stosuje się tylko wtedy, gdy na nieruchomości obciążonej istnieje od lat dziesięciu stan rzeczy sprzeczny z treścią służebności”/
Przepis ten stosuje się też do służebności osobistych odpowiednio:
„Art. 297. [Odpowiednie stosowanie]
Do służebności osobistych stosuje się odpowiednio przepisy o służebnościach gruntowych z zachowaniem przepisów rozdziału niniejszego.”
Jednak wygaśnięcie służebności formalnie musi stwierdzić sąd. Natomiast Kodeks cywilny nie zabrania przenoszenia notarialnie służebności na inną nieruchomość i w ten sposób zostaje uwolniona, ta na której ciążyła. Jeszcze jedną z opcji sadowej zmiany służebności (zamiana na rentę) są poniższe przepisy:
„Art. 913. [Zmiana dożywocia na rentę; rozwiązanie umowy]
§ 1. Jeżeli z jakichkolwiek powodów wytworzą się między dożywotnikiem a zobowiązanym takie stosunki, że nie można wymagać od stron, żeby pozostawały nadal w bezpośredniej ze sobą styczności, sąd na żądanie jednej z nich zamieni wszystkie lub niektóre uprawnienia objęte treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tych uprawnień.
§ 2. W wypadkach wyjątkowych sąd może na żądanie zobowiązanego lub dożywotnika, jeżeli dożywotnik jest zbywcą nieruchomości, rozwiązać umowę o dożywocie.
Art. 915. [Odpowiednie stosowanie]
Zobacz też: Sprzedam dom ze służebnością
Przepisy dwóch artykułów poprzedzających stosuje się odpowiednio do umów, przez które nabywca nieruchomości zobowiązał się, w celu zapewnienia zbywcy dożywotniego utrzymania, do obciążenia nieruchomości użytkowaniem z ograniczeniem jego wykonywania do części nieruchomości”.
Proszę więc podjąć próbę notarialnego przeniesienia służebności na inne mieszkanie lub dom, a jeżeli notariusz się tego nie podejmie – pozostaje droga sądowego stwierdzenia wygaśnięcia służebności lub jej zamiany na rentę.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Eliza Rumowska
Absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego prawniczka. Specjalizuje się w prawie cywilnym, zwłaszcza w prawie konsumenckim (reklamacje, gwarancje itp.). Z serwisem ePorady24 związana od początku jego istnienia, udzielała porad w najbardziej złożonych sprawach. W swej wieloletniej karierze pracowała jako powiatowy rzecznik konsumentów, sekretarz gminy, inspektor ds. kredytów oraz radca w TP SA. Od 2008 r. prowadzi własne biuro prawne, jako prokurent obsługuje trzy spółki prawa handlowego, współpracuje z samorządem terytorialnym przy realizacji programów dotowanych z UE.
Zapytaj prawnika
