• Autor: Mateusz Rzeszowski
Jestem właścicielem terenów leśnych, na których znajdują się słupy energetyczne średniego napięcia. Kilka dni temu dostałem pismo od energetyki, które stwierdza, iż istnieje konieczność wycięcia drzew o pasie szerokości 10 m pod znajdującymi się na terenie liniami energetycznymi. Las ma 15 lat i wkrótce będzie sięgał linii energetycznych. Czy w związku z taką wycinką należy się odszkodowanie od firmy energetycznej na mocy ustawy z 17.12.2000 r.? Czy firma energetyczna ma obowiązek wyciąć te drzewa oraz wypłacić należne odszkodowanie właścicielowi terenu?
W opisanej przez Pana sytuacji kluczowe znaczenie ma, czy przedsiębiorstwo energetyczne posiada służebność przesyłu na Pana nieruchomości bądź ewentualnie czy dzierżawi od Pana grunt pod słupami energetycznymi. W obu tych przypadkach umowy (służebności lub dzierżawy) powinny określać obowiązki i uprawnienia związane z usuwaniem drzew zagrażających bezpieczeństwu linii energetycznych.
W przypadku, kiedy sytuacja prawna nie jest uregulowana, pozostaje sięgnięcie po ogólne przepisy prawa. Przywołana przez Pana ustawa nie będzie zaliczać się jednak do tych regulacji. Zgodnie z przywołaną przez Pana ustawą z dnia 17 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o lasach oraz ustawy o ochronie przyrody, do ustawy o lasach wprowadzony został nowy przepis, a mianowicie art. 39a, o następującym brzmieniu:
„1. Nadleśniczy może za zgodą dyrektora regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych obciążyć, za wynagrodzeniem, nieruchomości pozostające w zarządzie Lasów Państwowych służebnością drogową lub służebnością przesyłu, z uwzględnieniem zasad gospodarki leśnej. Wynagrodzenie to stanowi własny przychód Lasów Państwowych.
2. Wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu na rzecz przedsiębiorstwa energetycznego zajmującego się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej ustala się w wysokości odpowiadającej wartości podatków i opłat ponoszonych przez Lasy Państwowe od części nieruchomości, z której korzystanie jest ograniczone w związku z obciążeniem tą służebnością.
3. Przedsiębiorca, na rzecz którego ustanowiono służebność przesyłu, jest obowiązany do usuwania drzew, krzewów lub gałęzi zagrażających funkcjonowaniu urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego”.
Jak wynika z cytowanego przepisu, ma on zastosowanie wyłącznie do sytuacji, kiedy las pozostaje w zarządzie Lasów Państwowych. Z przedstawionego przez Pana opisu wynika natomiast, iż Pana przypadku mamy do czynienia z lasem prywatnym, stąd cytowany przepis nie znajdzie zastosowania.
Nie oznacza to jednak, że przedsiębiorstwo energetyczne nie jest zobowiązane do zapewnienia bezpieczeństwa linii energetycznych ani że w takim przypadku nie będzie mógł Pan żądać odszkodowania.
Podstawę dla działań przedsiębiorstwa energetycznego może stanowić przepis art. 142 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym:
„§ 1. Właściciel nie może się sprzeciwić użyciu a nawet uszkodzeniu lub zniszczeniu rzeczy przez inną osobę, jeżeli to jest konieczne do odwrócenia niebezpieczeństwa grożącego bezpośrednio dobrom osobistym tej osoby lub osoby trzeciej. Może jednak żądać naprawienia wynikłej stąd szkody.
§ 2. Przepis powyższy stosuje się także w razie niebezpieczeństwa grożącego dobrom majątkowym, chyba że grożąca szkoda jest oczywiście i niewspółmiernie mniejsza aniżeli uszczerbek, który mógłby ponieść właściciel wskutek użycia, uszkodzenia lub zniszczenia rzeczy”.
Możliwość działania przedsiębiorstwa energetycznego w oparciu o cytowany przepis nie pozbawia Pana jednak roszczeń odszkodowawczych związanych z wycięciem części należącego do Pana lasu. Jak wynika bezpośrednio z brzmienia cytowanego przepisu, właściciel może bowiem żądać naprawienia szkody, spowodowanej działaniem osoby powołującej się na art. 142 Kodeksu cywilnego.
W chwili obecnej najlepszym wyjściem wydaje się ustalenie z przedsiębiorstwem energetycznym satysfakcjonującego Pana odszkodowania z tytułu wycięcia drzew i załatwienie sprawy polubownie. W przypadku jednak jeśli nie dojdzie do polubownego załatwienia sprawy, a przedsiębiorstwo energetyczne wejdzie na Pana teren i wytnie drzewa, będzie Pan mógł żądać odszkodowania z tego tytułu na podstawie omawianego art. 142 § 1 Kodeksu cywilnego.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Mateusz Rzeszowski
Absolwent prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Specjalizuje się w prawie zamówień publicznych oraz obsłudze prawnej firm. Zajmuje się również sporządzaniem projektów umów, uchwał, regulaminów, polityk oraz innych aktów. Jednocześnie, posiada także szerokie zainteresowania w innych dziedzinach prawa, pozwalające na udzielanie porad w zróżnicowanych stanach faktycznych i prawnych.
Zapytaj prawnika
