• Autor: Eliza Rumowska
W akcie notarialnym mam zapisaną służebność mieszkania. Od pewnego czasu jednak nie mieszkałam w domu należącym do siostry, ale teraz chciałabym tam wrócić. Siostra mi to utrudnia i grozi wymeldowaniem z powodu przerwy w wykonywaniu służebności. Czy ma do tego prawo? Co robić?
W Pani przypadku sprawy zameldowania są drugorzędne i niemal stanowią skutek innych zachowań polegających na niezamieszkiwaniu (niekorzystaniu ze służebności) przy jednoczesnym niedochodzeniu swych praw przed sądem cywilnym – pozew o naruszenie praw służebnika).
Oto bowiem przepisy Kodeksu cywilnego stanowią:
„Art. 297. [Odpowiednie stosowanie] Do służebności osobistych stosuje się odpowiednio przepisy o służebnościach gruntowych z zachowaniem przepisów rozdziału niniejszego.
Art. 293. [Wygaśnięcie] § 1. Służebność gruntowa wygasa wskutek niewykonywania przez lat dziesięć”.
Jeżeli ten stan trwa ponad lat 10,to właściciel (Pani siostra) będzie ubiegał się o wygaśnięcie służebności z racji jej niewykonywania. Z drugiej zaś trony przepisy stanowią, iż:
„Art. 303. [Zamiana służebności na rentę] Jeżeli uprawniony z tytułu służebności osobistej dopuszcza się rażących uchybień przy wykonywaniu swego prawa, właściciel nieruchomości obciążonej może żądać zamiany służebności na rentę”.
A także:
„Art. 913. [Zmiana dożywocia na rentę; rozwiązanie umowy] § 1. Jeżeli z jakichkolwiek powodów wytworzą się między dożywotnikiem a zobowiązanym takie stosunki, że nie można wymagać od stron, żeby pozostawały nadal w bezpośredniej ze sobą styczności, sąd na żądanie jednej z nich zamieni wszystkie lub niektóre uprawnienia objęte treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tych uprawnień.
§ 2. W wypadkach wyjątkowych sąd może na żądanie zobowiązanego lub dożywotnika, jeżeli dożywotnik jest zbywcą nieruchomości, rozwiązać umowę o dożywocie.
Art. 914. [Skutki zbycia nieruchomości przez zobowiązanego] Jeżeli zobowiązany z tytułu umowy o dożywocie zbył otrzymaną nieruchomość, dożywotnik może żądać zamiany prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tego prawa.
Art. 915. [Odpowiednie stosowanie] Przepisy dwóch artykułów poprzedzających stosuje się odpowiednio do umów, przez które nabywca nieruchomości zobowiązał się, w celu zapewnienia zbywcy dożywotniego utrzymania, do obciążenia nieruchomości użytkowaniem z ograniczeniem jego wykonywania do części nieruchomości”.
To sprawia, że obie strony w określonych prawem okolicznościach mogą zamienić służebność dożywotnią na rentę.
Dlatego też nie jest problemem meldunek administracyjny czy też jego brak, ale to, że Pani nie podejmuje żadnych prawem przewidzianych i wyżej przedstawionych środków cywilnej ochrony prawnej przewidzianych w Kodeksie cywilnym dla służebnika. Proponuje więc przygotowanie pisma wzywającego Pani siostrę do zaprzestania naruszeń pod groźbą wytoczenia powództwa cywilnego, a później także przygotowanie pozwu cywilnego o ochronę i przywrócenie praw dożywotnika.
Jeżeli natomiast nie podejmie Pani żadnych działań – to nie tylko siostra Panią wymelduje, ale po prostu „zlikwiduje” służebność jako niewykonywaną z powodu Pani bierności i braku działań zmierzających do jej odzyskania.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Eliza Rumowska
Absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego prawniczka. Specjalizuje się w prawie cywilnym, zwłaszcza w prawie konsumenckim (reklamacje, gwarancje itp.). Z serwisem ePorady24 związana od początku jego istnienia, udzielała porad w najbardziej złożonych sprawach. W swej wieloletniej karierze pracowała jako powiatowy rzecznik konsumentów, sekretarz gminy, inspektor ds. kredytów oraz radca w TP SA. Od 2008 r. prowadzi własne biuro prawne, jako prokurent obsługuje trzy spółki prawa handlowego, współpracuje z samorządem terytorialnym przy realizacji programów dotowanych z UE.
Zapytaj prawnika
