Wymeldowanie podczas przerwy w wykonywaniu służebności

• Autor: Eliza Rumowska

W akcie notarialnym mam zapisaną służebność mieszkania. Od pewnego czasu jednak nie mieszkałam w domu należącym do siostry, ale teraz chciałabym tam wrócić. Siostra mi to utrudnia i grozi wymeldowaniem z powodu przerwy w wykonywaniu służebności. Czy ma do tego prawo? Co robić?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Wymeldowanie podczas przerwy w wykonywaniu służebności

Wygaśnięcie służebności z racji jej niewykonywania

W Pani przypadku sprawy zameldowania są drugorzędne i niemal stanowią skutek innych zachowań polegających na niezamieszkiwaniu (niekorzystaniu ze służebności) przy jednoczesnym niedochodzeniu swych praw przed sądem cywilnym – pozew o naruszenie praw służebnika).

Oto bowiem przepisy Kodeksu cywilnego stanowią:

Art. 297. [Odpowiednie stosowanie] Do służebności osobistych stosuje się odpowiednio przepisy o służebnościach gruntowych z zachowaniem przepisów rozdziału niniejszego.

Art. 293. [Wygaśnięcie] § 1. Służebność gruntowa wygasa wskutek niewykonywania przez lat dziesięć”.

Jeżeli ten stan trwa ponad lat 10,to właściciel (Pani siostra) będzie ubiegał się o wygaśnięcie służebności z racji jej niewykonywania. Z drugiej zaś trony przepisy stanowią, iż:

„Art. 303. [Zamiana służebności na rentę] Jeżeli uprawniony z tytułu służebności osobistej dopuszcza się rażących uchybień przy wykonywaniu swego prawa, właściciel nieruchomości obciążonej może żądać zamiany służebności na rentę”.

A także:

„Art. 913. [Zmiana dożywocia na rentę; rozwiązanie umowy] § 1. Jeżeli z jakichkolwiek powodów wytworzą się między dożywotnikiem a zobowiązanym takie stosunki, że nie można wymagać od stron, żeby pozostawały nadal w bezpośredniej ze sobą styczności, sąd na żądanie jednej z nich zamieni wszystkie lub niektóre uprawnienia objęte treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tych uprawnień.

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Rozwiązanie umowy o dożywocie

§ 2. W wypadkach wyjątkowych sąd może na żądanie zobowiązanego lub dożywotnika, jeżeli dożywotnik jest zbywcą nieruchomości, rozwiązać umowę o dożywocie.

Art. 914. [Skutki zbycia nieruchomości przez zobowiązanego] Jeżeli zobowiązany z tytułu umowy o dożywocie zbył otrzymaną nieruchomość, dożywotnik może żądać zamiany prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tego prawa.

Art. 915. [Odpowiednie stosowanie] Przepisy dwóch artykułów poprzedzających stosuje się odpowiednio do umów, przez które nabywca nieruchomości zobowiązał się, w celu zapewnienia zbywcy dożywotniego utrzymania, do obciążenia nieruchomości użytkowaniem z ograniczeniem jego wykonywania do części nieruchomości”.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Zmiana służebności dożywotniej na rentę

To sprawia, że obie strony w określonych prawem okolicznościach mogą zamienić służebność dożywotnią na rentę.

Dlatego też nie jest problemem meldunek administracyjny czy też jego brak, ale to, że Pani nie podejmuje żadnych prawem przewidzianych i wyżej przedstawionych środków cywilnej ochrony prawnej przewidzianych w Kodeksie cywilnym dla służebnika. Proponuje więc przygotowanie pisma wzywającego Pani siostrę do zaprzestania naruszeń pod groźbą wytoczenia powództwa cywilnego, a później także przygotowanie pozwu cywilnego o ochronę i przywrócenie praw dożywotnika.

Jeżeli natomiast nie podejmie Pani żadnych działań – to nie tylko siostra Panią wymelduje, ale po prostu „zlikwiduje” służebność jako niewykonywaną z powodu Pani bierności i braku działań zmierzających do jej odzyskania.

Kliknij tutaj i zapytaj prawnika online ›

Przykłady

Wyjazd za granicę i powrót

Pani Anna miała zapisaną w akcie notarialnym służebność mieszkania w domu rodzinnym. Z powodu pracy wyjechała na 5 lat za granicę, wynajmując tam mieszkanie. W tym czasie dom rodzinny stał pusty. Po powrocie do kraju, siostra, która odziedziczyła nieruchomość po rodzicach, poinformowała Annę, że uważa służebność za wygasłą z powodu długotrwałej nieobecności i zamierza ją wymeldować. Anna, zaniepokojona tą sytuacją, szuka porady prawnej. Ten przykład pokazuje sytuację, w której przerwa w korzystaniu ze służebności wynika z obiektywnych przyczyn (praca za granicą), a nie z zaniedbania uprawnionego. Podkreśla to, że sama nieobecność, nawet długotrwała, nie musi automatycznie oznaczać wygaśnięcia służebności, szczególnie gdy wynika z okoliczności niezależnych od uprawnionego.

 

Konflikt rodzinny i utrudnianie korzystania

Pan Jan miał służebność mieszkania w domu brata. Z powodu poważnego konfliktu rodzinnego, brat zaczął mu utrudniać korzystanie z lokalu, wymieniając zamki, odcinając media i grożąc wymeldowaniem. Pan Jan, obawiając się eskalacji konfliktu, przez pewien czas nie korzystał z mieszkania. Po kilku miesiącach, chcąc wrócić do swojego miejsca zamieszkania, spotkał się z odmową brata. Ten przykład ilustruje sytuację, w której przerwa w korzystaniu ze służebności jest wynikiem działań właściciela nieruchomości, uniemożliwiających uprawnionemu korzystanie z jego prawa. Pokazuje to, że w takich przypadkach, to właściciel nieruchomości narusza prawo, a nie uprawniony, który z powodu tych działań czasowo zaprzestał korzystania ze służebności. Podkreśla to również potrzebę podjęcia działań prawnych w celu ochrony swoich praw.

 

Pobyt w domu opieki

Pani Maria miała zapisaną służebność mieszkania w domu córki. Z powodu pogarszającego się stanu zdrowia, przez 2 lata przebywała w domu opieki. Po poprawie stanu zdrowia, chciała wrócić do mieszkania córki. Córka, powołując się na długotrwałą nieobecność matki, stwierdziła, że służebność wygasła i odmówiła jej ponownego zamieszkania. Ten przykład pokazuje sytuację, w której przerwa w korzystaniu ze służebności wynika z przyczyn zdrowotnych i pobytu w placówce opiekuńczej. Podkreśla to, że okoliczności takie jak choroba i konieczność pobytu w szpitalu lub domu opieki nie powinny być traktowane jako zaniedbanie prawa do służebności. Wskazuje to na konieczność uwzględniania indywidualnych okoliczności i interpretacji przepisów z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego.

Podsumowanie

Kwestia wymeldowania i wygaśnięcia służebności mieszkania w związku z przerwą w jej wykonywaniu jest złożona i zależy od konkretnych okoliczności. Sam fakt wymeldowania administracyjnego nie ma decydującego znaczenia dla istnienia służebności. Kluczowe jest natomiast, czy uprawniony rzeczywiście korzysta ze służebności i czy podejmuje działania w celu ochrony swoich praw, zwłaszcza w sytuacji, gdy właściciel nieruchomości mu to uniemożliwia. Długotrwała nieobecność, nawet przekraczająca 10 lat, nie musi automatycznie oznaczać wygaśnięcia służebności, jeśli wynika z przyczyn niezależnych od uprawnionego, takich jak praca za granicą, choroba czy pobyt w domu opieki. W przypadku konfliktu z właścicielem nieruchomości, uprawniony powinien podjąć kroki prawne w celu ochrony swoich praw, a bierność może skutkować utratą służebności. Zamiast skupiać się na kwestii meldunku, należy więc koncentrować się na faktycznym korzystaniu ze służebności i podejmowaniu działań prawnych w razie potrzeby.

Oferta porad prawnych

Potrzebujesz porady prawnej w zakresie służebności mieszkania, wymeldowania, lub innych kwestii związanych z prawem cywilnym? Oferujemy profesjonalne konsultacje prawne online, dostosowane do Twojej indywidualnej sytuacji. Nasi doświadczeni prawnicy pomogą Ci zrozumieć Twoje prawa i obowiązki, doradzą w kwestiach związanych z ochroną służebności, postępowaniem z właścicielem nieruchomości, a także w przygotowaniu niezbędnych dokumentów. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać szybką i rzetelną pomoc prawną bez wychodzenia z domu. Zapewniamy poufność i profesjonalne podejście.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Eliza Rumowska

O autorze: Eliza Rumowska

Absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego prawniczka. Specjalizuje się w prawie cywilnym, zwłaszcza w prawie konsumenckim (reklamacje, gwarancje itp.). Z serwisem ePorady24 związana od początku jego istnienia, udzielała porad w najbardziej złożonych sprawach. W swej wieloletniej karierze pracowała jako powiatowy rzecznik konsumentów, sekretarz gminy, inspektor ds. kredytów oraz radca w TP SA. Od 2008 r. prowadzi własne biuro prawne, jako prokurent obsługuje trzy spółki prawa handlowego, współpracuje z samorządem terytorialnym przy realizacji programów dotowanych z UE.



Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Zadaj pytanie »

eporady24.pl

spadek.info

odpowiedziprawne.pl

prawo-budowlane.info

spolkowy.pl

prawo-cywilne.info

poradapodatkowa.pl