• Autor: Filip Syrkiewicz
Rodzice chcą mi przepisać dom ze służebnością osobistą dla nich. Ja po darowiźnie domu chcę wziąć kredyt hipoteczny i nie chcę, żeby o tym wiedzieli. Czy da się wziąć kredyt przed służebnikami? Czy rodzice dostaną jako służebnicy informację o moim kredycie?
Z zasady dysponentami umowy są osoby, będące stroną nawiązanego stosunku zobowiązaniowego. W przypadku, gdy przedmiotem umowy jest pożyczka, na zabezpieczenie której dłużnik zobowiązany jest do ustanowienia hipoteki, stroną umowy lub uczestnikiem czynności będzie posiadacz tytułu prawnego do nieruchomości.
Rozporządzanie nieruchomością, jak również obciążanie jej ograniczonymi prawami rzeczowymi (w tym hipoteką), nie wpływa z zasady na sytuację prawną osób, którym przysługuje służebność osobista. Uprawnienie to nie wygasa bowiem wraz ze zbyciem nieruchomości na rzecz osób trzecich, bądź z ustanowieniem zabezpieczenia hipotecznego.
W konsekwencji uprawnieni ze służebności osobistej nie będą z zasady stronami umowy pożyczki, której wykonanie po stronie pożyczkobiorcy zabezpieczone zostanie poprzez ujawnienie stosownego wpisu w księdze wieczystej. O ile umowa nie będzie stanowić inaczej, dla oświadczenia o ustanowieniu hipoteki nie będzie wymagana zgoda Pana rodziców.
Zobacz też: Służebność a kredyt hipoteczny
Warto natomiast zauważyć, że obciążenie nieruchomości służebnością osobistą co do zasady powoduje obniżenie jej wartości, a w konsekwencji właściwość takiego zabezpieczenia może być zakwestionowana przez pożyczkodawcę. W praktyce instytucje kredytujące często odmawiają udzielenia pożyczki, dla której zabezpieczeniem będzie nieruchomość obciążona służebnością osobistą. Stanowisko takie wynika z ograniczonej treścią służebności możliwości zaspokojenia wierzytelności w przypadku, gdy pożyczkodawca nie realizuje przyjętego w umowie zobowiązania do spłaty udzielonej pożyczki.
Z punktu widzenia podniesionych przez Pana wątpliwości należy również podkreślić, że dla ustanowienia zabezpieczenia hipotecznego instytucja kredytująca zleca wycenę nieruchomości. W toku czynności zmierzających do oszacowania jej wartości, rzeczoznawca najczęściej przeprowadza oględziny na miejscu.
Nie sposób również pominąć, iż prawo wglądu do księgi wieczystej, w której wpisem ujawnia się hipotekę, nie jest w żaden sposób ograniczone i może je realizować każda osoba, która posiada wiedzę co do numeru tej księgi. Uprawnienie to obejmuje również prawo do występowania o wydanie jej uwierzytelnionego odpisu.
Co więcej, w dziale IV księgi, w którym sąd dokonuje wpisu hipoteki, wskazana jest również podstawa jej ujawnienia oraz wysokość zobowiązania podlegającego zabezpieczeniu. W razie wykazania interesu prawnego – którym zapewne legitymować się będą posiadacze służebności osobistej – sąd może także wyrazić zgodę na wgląd do akt księgi, a tym samym na dostęp do złożonych do nich dokumentów (w tym oświadczenia o ustanowieniu hipoteki).
Podsumowując, co do zasady osoby uprawnione ze służebności osobistej nie będą stronami umowy pożyczki, jak również nie zostanie do nich skierowany odpis oświadczenia o ustanowieniu hipoteki. Tym niemniej będzie im przysługiwał nieograniczony wgląd do księgi wieczystej, w której prawo to, jak i podstawy jego ustanowienia, zostaną ujawnione. Ponadto wynikający z posiadania służebności interes prawny może również pozwolić na wgląd do akt księgi oraz zapoznanie się ze złożonymi do nich dokumentami, wśród których znajdować się będzie oświadczenie pożyczkobiorcy w przedmiocie ustanowienia hipoteki.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Filip Syrkiewicz
Filip Syrkiewicz – radca prawny, członek Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie, posiada wieloletnie doświadczenie w orzecznictwie administracyjnym, współpracownik kilku renomowanych kancelarii prawnych, specjalizuje się w materialnym i procesowym prawie cywilnym i administracyjnym ze szczególnym uwzględnieniem problematyk prawa nieruchomości (publiczna gospodarka nieruchomościami, przekształcenia własnościowe, planowanie i zagospodarowanie przestrzenne, wywłaszczenia), autor szeregu publikacji z zakresu prawa nieruchomości.
Zapytaj prawnika
