Stary słup na działce - wezwanie do wymiany lub przesunięcia
• Autor: Katarzyna Siwiec
Opiekuję się 86-letnią ciocią. Na jej działce stoi słup energetyczny, z którego ciągnięty jest prąd górą do niej i do sąsiednich dwóch bloków. Ciocia kupiła 1/2 bliźniaka w latach 70. Właścicielami drugiej części bliźniaka są dwie osoby. Słup jest w marnym stanie, dodam, że stoi ok. 2,5–3 m od domu (od zawsze tak stał). Wezwałam zakład energetyczny, żeby ocenił stan słupa. Kazali napisać wniosek o wymianę słupa. Jeszcze tego wniosku nie napisałam, a dziś sami z siebie przyjechali i powiedzieli cioci, że mogą go wymienić już w za miesiąc. Zastanowiło mnie to, że sami koło tego chodzą. Ponieważ ciocia z uwagi na wiek zupełnie tego nie kontrolowała, sprawdziłam KW. Jest tam wpis, że „każdoczesnemu właścicielowi objętej niniejszą księgą wieczystą przysługuje służebność gruntowa obciążająca działkę uregulowana w KW”. Czy byłaby możliwość dotarcia do wpisanej w KW służebności gruntowej? Jakie konsekwencje, jeśli jest wpisana służebność przesyłowa, będą to dla cioci? Czy może wnosić o przesunięcie słupa w inne miejsce? Jakie ma w ogóle prawa? Dodam również, że na jej posesji stoją również dwie duże lampy oświetlające ulicę.
Ustalenie treści księgi wieczystej
Wyjaśniam, że księgę wieczystą prowadzi sąd właściwy dla miejsca prowadzenia nieruchomości, więc w zależności, gdzie nieruchomość z wpisaną służebnością jest położona, tam jest prowadzona księga wieczysta. Symbol jest dedykowany dla każdego sądu oddzielnie.
Inną drogą jest próba ustalenia numeru księgi wieczystej w sądzie miejsca położenia nieruchomości albo zlecenie poszukiwania księgi wyspecjalizowanej firmie. Wówczas mając numer księgi wieczystej można dotrzeć do treści aktu notarialnego, znajdującego się w aktach tej księgi, na podstawie którego ustanowiono służebność. Proszę jednak pamiętać, że wpis do księgi wieczystej nie warunkuje powstania służebności więc służebność ta, mimo że ustanowiona i ważna, może nie być wpisana do księgi.
Zobacz też: Słup na działce ponad 30 lat
Zmiany służebności, na przykład wymiana słupa
Służebność wiąże się z obowiązkiem znoszenia jej istnienia, a zatem posadowienia słupa, jego modernizacji czy naprawy. Wszelkie zmiany służebności wymagają albo porozumienia się z przedsiębiorcą przesyłowym albo niestety postępowania sądowego – w zasadzie w ograniczonych przypadkach, bo art. 291 Kodeksu cywilnego stanowi, że jeżeli po ustanowieniu służebności gruntowej powstanie ważna potrzeba gospodarcza, właściciel nieruchomości obciążonej może żądać za wynagrodzeniem zmiany treści lub sposobu wykonywania służebności, chyba że żądana zmiana przyniosłaby niewspółmierny uszczerbek nieruchomości władnącej. Zmiana treści to na przykład posadowienie słupów w innym miejscu.
Istnieje też możliwość żądania zniesienia służebności, np. gdyby linię przesyłową przebudowali, a pozostawili tylko niewykorzystywany słup – bez wynagrodzenia, a w innych przypadkach za wynagrodzeniem, ale trudno będzie uznać, że dla PGE słup przestał być użyteczny, skoro jest zasilany z niego choćby jeden budynek.
Poniżej zacytuję Pani stosowne przepisy Kodeksu cywilnego, niestety każdorazowo będzie to wymagało postępowania sądowego więc od razu uprzedzam, że nie jest prostą sprawą pozbyć się raz ustanowionej służebności.
„Art. 294. [Zniesienie za wynagrodzeniem]
Właściciel nieruchomości obciążonej może żądać zniesienia służebności gruntowej za wynagrodzeniem, jeżeli wskutek zmiany stosunków służebność stała się dla niego szczególnie uciążliwa, a nie jest konieczna do prawidłowego korzystania z nieruchomości władnącej.
Art. 295. [Zniesienie bez wynagrodzenia]
Jeżeli służebność gruntowa utraciła dla nieruchomości władnącej wszelkie znaczenie, właściciel nieruchomości obciążonej może żądać zniesienia służebności bez wynagrodzenia”.
Przeczytaj też: Wycinka drzew pod liniami energetycznymi przepisy 2020
Przykłady
Nieoczekiwana inicjatywa zakładu energetycznego
Pani Anna zauważyła, że słup na jej działce jest w bardzo złym stanie. Wezwała zakład energetyczny, który zalecił złożenie wniosku o jego wymianę. Ku jej zaskoczeniu, zanim zdążyła to zrobić, pracownicy energetyki sami przyjechali i oznajmili, że wymienią słup w ciągu miesiąca. Zastanowiło ją, dlaczego tak im na tym zależy. Dopiero analiza księgi wieczystej uświadomiła jej, że na jej działce ustanowiono służebność przesyłową, co dało zakładowi prawo do podejmowania takich działań.
Słup w złym miejscu, ale bez łatwego rozwiązania
Pan Marek kupił dom z działką, na której znajdował się stary słup energetyczny. Słup stał blisko budynku, co utrudniało zagospodarowanie posesji. Złożył wniosek o jego przesunięcie, lecz zakład energetyczny odmówił, tłumacząc się istniejącą służebnością przesyłu. Dopiero konsultacja prawna uświadomiła mu, że jedyną drogą na zmianę sytuacji jest negocjacja z zakładem lub kosztowne postępowanie sądowe.
Służebność sprzed lat a dzisiejsze problemy
Pani Zofia odziedziczyła dom po rodzicach. Na posesji znajdował się słup energetyczny, z którego zasilano kilka sąsiednich budynków. Gdy chciała go usunąć, okazało się, że w księdze wieczystej widnieje wpis o służebności. Dowiedziała się, że może domagać się zmiany jego lokalizacji, ale pod warunkiem, że pokryje koszty. Po negocjacjach zakład energetyczny zgodził się na przesunięcie słupa, ale tylko wtedy, gdy sama sfinansuje całą operację.
Podsumowanie
Sprawa starych słupów energetycznych na prywatnych działkach bywa skomplikowana, zwłaszcza gdy istnieje wpis o służebności przesyłowej. Właściciele nieruchomości często nie zdają sobie sprawy, jakie mają prawa i obowiązki w takiej sytuacji. Możliwość wymiany, przesunięcia lub usunięcia słupa zależy od porozumienia z zakładem energetycznym lub – w trudniejszych przypadkach – postępowania sądowego. Kluczowe jest sprawdzenie księgi wieczystej oraz ocena, czy obecne usytuowanie infrastruktury utrudnia korzystanie z nieruchomości. Choć procedury mogą być żmudne, warto podjąć działania, aby poprawić komfort użytkowania działki i uniknąć przyszłych problemów.
Oferta porad prawnych
Oferujemy profesjonalne porady prawne online w zakresie służebności przesyłu, własności nieruchomości oraz sporów z zakładami energetycznymi. Jeśli masz problem z usytuowaniem słupa na swojej działce, chcesz sprawdzić wpisy w księdze wieczystej lub zastanawiasz się nad możliwością jego przesunięcia, skontaktuj się z nami. Zapewniamy rzetelną analizę sytuacji, wskazanie dostępnych rozwiązań oraz pomoc w sporządzaniu wniosków i pism. Konsultacje odbywają się szybko i wygodnie – bez wychodzenia z domu.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Katarzyna Siwiec
Radca prawny, absolwentka wydziału prawa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Od 17 lat pracująca w zawodzie prawnika i udzielająca porad prawnych, od 2010 roku prowadzi własną kancelarię. Specjalizuje się w obsłudze prawnej zarówno przedsiębiorców z różnych branż, jak i osób fizycznych.
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
» Jak zabezpieczyć prawo do służebności po śmierci właściciela mieszkania bez księgi wieczystej?
» Służebność mieszkania jako ochrona dla małżonka, jak uniknąć konfliktów po śmierci?
» Służebność drogi koniecznej, co zrobić, gdy sąsiad likwiduje istniejący dojazd?
» Rozbudowa domu a przeszkody ze strony PGE, czy muszę płacić za przeniesienie kabla elektrycznego?
» Prawa właściciela nieruchomości wobec użytkowania infrastruktury telekomunikacyjnej
Polecamy
- Zmuszenie gminy do przygotowania drogi dojazdowej do działki budowlanej
- Czy muszę wyrazić zgodę na przeprowadzenie kabla na mojej ziemi?
- Przesunięcie słupa elektrycznego na koszt zakładu energetycznego
- Przesunięcie słupa do granicy działki a pokrycie kosztów przez energetykę
- Linie średniego napięcia na posesji
- Minimalna szerokość drogi dojazdowej - 3 m czy 5 m?
Popularne w dziale
Zadaj pytanie »
- Jakie ryzyko wiąże się z przyłączeniem sąsiada do wodociągu na mojej działce?
- Wynagrodzenie za światłowód przechodzący przez działkę
- Czy muszę wyrazić zgodę na przeprowadzenie kabla na mojej ziemi?
- Słup elektryczny od ponad 30 lat na działce, czy wystąpić o zapłatę?
- Wycinka drzew pod liniami energetycznymi a odszkodowanie
- Żądanie przesunięcia rur na działce
