• Autor: Katarzyna Siwiec
Opiekuję się 86-letnią ciocią. Na jej działce stoi słup energetyczny, z którego ciągnięty jest prąd górą do niej i do sąsiednich dwóch bloków. Ciocia kupiła 1/2 bliźniaka w latach 70. Właścicielami drugiej części bliźniaka są dwie osoby. Słup jest w marnym stanie, dodam, że stoi ok. 2,5–3 m od domu (od zawsze tak stał). Wezwałam zakład energetyczny, żeby ocenił stan słupa. Kazali napisać wniosek o wymianę słupa. Jeszcze tego wniosku nie napisałam, a dziś sami z siebie przyjechali i powiedzieli cioci, że mogą go wymienić już w za miesiąc. Zastanowiło mnie to, że sami koło tego chodzą. Ponieważ ciocia z uwagi na wiek zupełnie tego nie kontrolowała, sprawdziłam KW. Jest tam wpis, że „każdoczesnemu właścicielowi objętej niniejszą księgą wieczystą przysługuje służebność gruntowa obciążająca działkę uregulowana w KW”. Czy byłaby możliwość dotarcia do wpisanej w KW służebności gruntowej? Jakie konsekwencje, jeśli jest wpisana służebność przesyłowa, będą to dla cioci? Czy może wnosić o przesunięcie słupa w inne miejsce? Jakie ma w ogóle prawa? Dodam również, że na jej posesji stoją również dwie duże lampy oświetlające ulicę.
Wyjaśniam, że księgę wieczystą prowadzi sąd właściwy dla miejsca prowadzenia nieruchomości, więc w zależności, gdzie nieruchomość z wpisaną służebnością jest położona, tam jest prowadzona księga wieczysta. Symbol jest dedykowany dla każdego sądu oddzielnie.
Inną drogą jest próba ustalenia numeru księgi wieczystej w sądzie miejsca położenia nieruchomości albo zlecenie poszukiwania księgi wyspecjalizowanej firmie. Wówczas mając numer księgi wieczystej można dotrzeć do treści aktu notarialnego, znajdującego się w aktach tej księgi, na podstawie którego ustanowiono służebność. Proszę jednak pamiętać, że wpis do księgi wieczystej nie warunkuje powstania służebności więc służebność ta, mimo że ustanowiona i ważna, może nie być wpisana do księgi.
Zobacz też: Słup na działce ponad 30 lat
Służebność wiąże się z obowiązkiem znoszenia jej istnienia, a zatem posadowienia słupa, jego modernizacji czy naprawy. Wszelkie zmiany służebności wymagają albo porozumienia się z przedsiębiorcą przesyłowym albo niestety postępowania sądowego – w zasadzie w ograniczonych przypadkach, bo art. 291 Kodeksu cywilnego stanowi, że jeżeli po ustanowieniu służebności gruntowej powstanie ważna potrzeba gospodarcza, właściciel nieruchomości obciążonej może żądać za wynagrodzeniem zmiany treści lub sposobu wykonywania służebności, chyba że żądana zmiana przyniosłaby niewspółmierny uszczerbek nieruchomości władnącej. Zmiana treści to na przykład posadowienie słupów w innym miejscu.
Istnieje też możliwość żądania zniesienia służebności, np. gdyby linię przesyłową przebudowali, a pozostawili tylko niewykorzystywany słup – bez wynagrodzenia, a w innych przypadkach za wynagrodzeniem, ale trudno będzie uznać, że dla PGE słup przestał być użyteczny, skoro jest zasilany z niego choćby jeden budynek.
Poniżej zacytuję Pani stosowne przepisy Kodeksu cywilnego, niestety każdorazowo będzie to wymagało postępowania sądowego więc od razu uprzedzam, że nie jest prostą sprawą pozbyć się raz ustanowionej służebności.
„Art. 294. [Zniesienie za wynagrodzeniem]
Właściciel nieruchomości obciążonej może żądać zniesienia służebności gruntowej za wynagrodzeniem, jeżeli wskutek zmiany stosunków służebność stała się dla niego szczególnie uciążliwa, a nie jest konieczna do prawidłowego korzystania z nieruchomości władnącej.
Art. 295. [Zniesienie bez wynagrodzenia]
Jeżeli służebność gruntowa utraciła dla nieruchomości władnącej wszelkie znaczenie, właściciel nieruchomości obciążonej może żądać zniesienia służebności bez wynagrodzenia”.
Przeczytaj też: Wycinka drzew pod liniami energetycznymi przepisy 2020
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Katarzyna Siwiec
Radca prawny, absolwentka wydziału prawa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Od 17 lat pracująca w zawodzie prawnika i udzielająca porad prawnych, od 2010 roku prowadzi własną kancelarię. Specjalizuje się w obsłudze prawnej zarówno przedsiębiorców z różnych branż, jak i osób fizycznych.
Zapytaj prawnika