• Autor: Katarzyna Siwiec
Mój ojciec przed śmiercią ustnie ustalił służebność przejazdu i dojazdu dla wujka przez naszą nieruchomość. Podpisał też w tej sprawie krótki dokument. W międzyczasie wydzielono drogę bezpośrednio do działki wujka, ale jest to obecnie pole trawy. W księgach wieczystych nie ma żadnego wpisu o służebności. Przejazd sąsiadów jest bardzo obciążający, nigdy o niego nie dbali, nieraz stoi tam pełno błota. Rok temu na wniosek mamy wójt obiecał utwardzić tę drogę. Rozumiem, że nie dojdzie do ustanowienia służebności? Czy ustne ustalenie służebności przejazdu i oświadczenie ma jakąś moc prawną?
Odpowiadając na Pana pytanie, potwierdzam, że dokument ten nie jest dokumentem ustanawiającym służebność gruntową przejazdu i przechodu. Przepisy Kodeksu cywilnego a dokładnie art. 245 stanowi, że:
„§ 1. Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do ustanowienia ograniczonego prawa rzeczowego stosuje się odpowiednio przepisy o przeniesieniu własności.
§ 2. Jednakże do ustanowienia ograniczonego prawa rzeczowego na nieruchomości nie stosuje się przepisów o niedopuszczalności warunku lub terminu. Forma aktu notarialnego jest potrzebna tylko dla oświadczenia właściciela, który prawo ustanawia”.
Zobacz też: Ustanowienie służebności przejazdu
Aby zatem ustanowić służebność konieczna jest zgoda właściciela nieruchomości, w tym przypadku właściciela działki nr X, w formie aktu notarialnego. Oświadczenie złożone w gminie nie prowadzi do powstania służebności, jest to po prostu zwykła zgoda na przejazd przez działkę z potwierdzonym urzędowo podpisem, ale nie służebność, tak więc potwierdzam – ma Pan rację, domniemają, że do ustanowienia służebności nie doszło.
Natomiast odnosząc się do drugiego pytania o moc takiego oświadczenia, odpowiedź jest taka, że wyrażona została zgoda na przejazd do działki nr XY. Nie wynika z tego oświadczenia, aby była to zgoda dożywotnia, czy aby właściciel był zobowiązany chociażby do ustanowienia służebności w przyszłości. Jest to po prostu zwykła zgoda udzielona w danym momencie. Na podstawie tego oświadczenia doszło do zawarcia pewnego rodzaju umowy, na mocy której właściciel działki nr XY może do niej dojeżdżać przez działkę nr X.
Przeczytaj również: Czy można wypowiedzieć służebność drogi
Umowa taka może zostać przez aktualnego właściciela rozwiązana – na piśmie – jeżeli taka będzie jego wola – można to nazwać na przykład odwołaniem zgody na przejazd. Forma pisemna jest konieczna zgodnie z art. 77 Kodeksu cywilnego, zaś wypowiedzenie wymaga zachowania terminu wypowiedzenia, jeżeli dotyczy nieruchomości, który zwyczajowo wynosi przynajmniej te 3 miesiące.
Dopóki zgoda ta nie zostanie odwołana przez aktualnych właścicieli, nadal obowiązuje, a zatem przejazd przez tę działkę ma podstawy prawne jak najbardziej.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Katarzyna Siwiec
Radca prawny, absolwentka wydziału prawa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Od 17 lat pracująca w zawodzie prawnika i udzielająca porad prawnych, od 2010 roku prowadzi własną kancelarię. Specjalizuje się w obsłudze prawnej zarówno przedsiębiorców z różnych branż, jak i osób fizycznych.
Zapytaj prawnika