• Data: 2024-05-12 • Autor: Eliza Rumowska
Czy właściciel działki może złożyć wniosek o przesunięcie instalacji wodociągowej znajdującej się na jej terenie? W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej tej kwestii. Omówimy również przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące ustanowienia służebności przesyłu. Jako przykład posłuży nam sprawa pana Tomasza.
Pan Tomasz chce kupić działkę budowlaną. Poinformował nas, że z załączonych map wynika, że przez działkę przechodzi instalacja wodociągowa oraz kanalizacyjna. W danych z KW nie ma informacji o wyznaczonej służebności przesyłowej. Pan Tomasz zapytał nas, czy w tym przypadku mógłby wnioskować o przestawienie instalacji bliżej granicy z drugą działką w zamian za podpisanie służebności na koszt przedsiębiorstwa.
Zanim przejdę do meritum odpowiedzi i podania podstaw prawnych w zakresie zasad ustanowienia służebności przesyłu – pragnę nadmienić, iż wpisanie służebności czy też infrastruktury do KW nie jest obligatoryjne. Brak wpisu tej infrastruktury przesyłowej do KW nie stanowi także o nielegalności.
Natomiast co do możliwości ustanowienia służebności przesyłu. W pierwszej kolejności proponuje ustalić, czy jest to odcinek magistrali, czy tylko przyłącze. Bowiem w przypadku przyłączy w grę zazwyczaj wchodzą zgody udzielane indywidualnie, aby sąsiad mógł mieć dostęp do sieci.
Ważne też będzie ustalenie, od kiedy sieć istnieje i jak formalnie ją usytuowano, tj. czy jej dokumentacja potwierdza faktyczne posadowienie wodociągu i kanalizacji. Jeżeli sieć znajduje się dłużej niż lat 30 – istnieje ryzyko, że przedsiębiorstwo przesyłowe będzie próbowało ustalić służebność przez zasiedzenie.
Zobacz też: Przesunięcie wodociągu na działce
Co do zasady pan Tomasz nie ma roszczenia o przeniesienie tej sieci, chyba że nie minęło lat 30, a odcinek okazałby się samowolą budowlaną, tj. przebiegałby niezgodnie z dokumentacją lub dokumentacji wcale nie było (tak też czasami bywa).
Generalnie od 2008 r. Kodeks cywilny stanowi:
„Rozdział III. Służebność przesyłu
Art. 3051 [Służebność przesyłu]
Nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).
Art. 3052 [Roszczenie o ustanowienie służebności przesyłu]
§ 1. Jeżeli właściciel nieruchomości odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna dla właściwego korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, przedsiębiorca może żądać jej ustanowienia za odpowiednim wynagrodzeniem.
§ 2. Jeżeli przedsiębiorca odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna do korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, właściciel nieruchomości może żądać odpowiedniego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie służebności przesyłu.
Art. 3053 [Przejście na nabywcę; wygaśnięcie]
§ 1. Służebność przesyłu przechodzi na nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1.
§ 2. Służebność przesyłu wygasa najpóźniej wraz z zakończeniem likwidacji przedsiębiorstwa.
§ 3. Po wygaśnięciu służebności przesyłu na przedsiębiorcy ciąży obowiązek usunięcia urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, utrudniających korzystanie z nieruchomości. Jeżeli powodowałoby to nadmierne trudności lub koszty, przedsiębiorca jest obowiązany do naprawienia wynikłej stąd szkody.
Art. 3054 [Odpowiednie stosowa-nie]
Do służebności przesyłu stosuje się odpowiednio przepisy o służebnościach gruntowych”.
Tak oto wygląda sytuacja faktyczno-prawna.
Tak oto wygląda sytuacja faktyczno-prawna.
Przypadek pana Jana
Pan Jan kupił działkę budowlaną, ale nie wiedział, że przez jej środek przebiega nieujawniona w księdze wieczystej linia wodociągowa. Kiedy zdecydował się na budowę domu, okazało się, że projekt budowlany koliduje z istniejącą infrastrukturą. Sytuacja ta wymusiła na nim renegocjację warunków z lokalnym przedsiębiorstwem wodociągowym w celu przesunięcia rurociągu, co wiązało się z dodatkowymi kosztami i opóźnieniami w realizacji inwestycji.
Doświadczenie pani Aleksandry
Pani Aleksandra posiadała działkę rekreacyjną. Niedawno dowiedziała się, że przez jej teren ma przechodzić nowa część sieci wodociągowej. Zaskoczyło ją to, gdyż w dokumentacji nieruchomości nie było informacji o ustanowionej służebności przesyłu na rzecz przedsiębiorstwa wodociągowego. Postanowiła więc podjąć odpowiednie kroki prawne. W efekcie, dzięki skutecznej negocjacji, uzyskała od przedsiębiorstwa przesyłowego odszkodowanie za obciążenie jej gruntu służebnością przesyłu.
Historia firmy deweloperskiej „Bud-Invest”
Firma „Bud-Invest” zakupiła teren pod nowe osiedle mieszkaniowe. Nie wiedziała wcześniej, że znajduje się na nim stara, nieaktywna już linia kanalizacyjna (nie ujawniono jej w księdze wieczystej). W trakcie prac ziemnych natrafiono na nieoczekiwane przeszkody, co wymagało szybkiej reakcji i dodatkowych inwestycji w celu usunięcia starych instalacji. Ta sytuacja podkreśliła znaczenie dokładnej analizy stanu prawnego nieruchomości przed przystąpieniem do realizacji projektu budowlanego.
Podsumowując, zakup nieruchomości z nieujawnioną służebnością przesyłu w księdze wieczystej może prowadzić do skomplikowanych sytuacji prawnych i finansowych. Kluczowe jest dokładne zbadanie stanu prawnego nieruchomości przed zakupem, aby uniknąć niespodziewanych przeszkód i dodatkowych kosztów. W artykule przedstawiliśmy zarówno podstawy prawne dotyczące służebności przesyłu, jak i praktyczne przykłady, które podkreślają znaczenie tej kwestii w procesie transakcji nieruchomościami.
Potrzebujesz wsparcia prawnego w zakresie służebności przesyłu lub innych zagadnień związanych z nieruchomościami? Skorzystaj z naszych porad prawnych online oraz profesjonalnej pomocy w przygotowaniu niezbędnych pism. Zapewniamy kompleksowe doradztwo, dostosowane do Twoich indywidualnych potrzeb. Skontaktuj się z nami poprzez formularz umieszczony pod tekstem.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Eliza Rumowska
Absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego prawniczka. Specjalizuje się w prawie cywilnym, zwłaszcza w prawie konsumenckim (reklamacje, gwarancje itp.). Z serwisem ePorady24 związana od początku jego istnienia, udzielała porad w najbardziej złożonych sprawach. W swej wieloletniej karierze pracowała jako powiatowy rzecznik konsumentów, sekretarz gminy, inspektor ds. kredytów oraz radca w TP SA. Od 2008 r. prowadzi własne biuro prawne, jako prokurent obsługuje trzy spółki prawa handlowego, współpracuje z samorządem terytorialnym przy realizacji programów dotowanych z UE.
Zapytaj prawnika
