• Data: 2024-03-24 • Autor: Marcin Sądej
Kwestia samowolnego umieszczania urządzeń przesyłowych przez firmy telekomunikacyjne na prywatnych terenach jest zagadnieniem pełnym prawniczych niuansów i złożoności. Często zdarza się, że urządzenia takie jak szafy przesyłowe pojawiają się na prywatnych działkach bez wyraźnej zgody właścicieli, budząc wątpliwości dotyczące legalności takich działań i możliwych skutków prawnych dla obu stron. Niniejszy artykuł ma na celu przybliżenie na przykładzie zapytania pana Tomasza podstawowych zasad prawnych dotyczących tego typu sytuacji, zwracając uwagę na obowiązki i prawa zarówno właścicieli nieruchomości, jak i operatorów telekomunikacyjnych.
Na działce pana Tomasza usytuowane zostało urządzenie Orange, które ogranicza mu możliwość zabudowania działki. Pyta więc, czy może zażądać usunięcia urządzenia ze swojej działki na koszt Orange. Podkreśla, że nie ma żadnej służebności.
Co do zasady tego typu urządzenia znajdują się na nieruchomości w oparciu o stosowną umowę. Umową taką jest ustanawiana na nieruchomości służebność przesyłu, która reguluje wzajemne relacje stron. Pan Tomasz wskazał jednak, że takiej służebności nie ma. Zakładam, że firma telekomunikacyjna nie dokonała samowolnego umieszczenia szafy na nieruchomości i mimo wszystko musiała posiadać jakiś tytuł prawny do takiego działania. Przypuszczalnie poprzedni właściciel nieruchomości wyraził zgodę na umieszczenie czegoś na nieruchomości.
Zobacz też: Jak usunąć kabel telefoniczny z działki
Pomijając kwestię, w jaki sposób szafa znalazła się na gruncie, warto wskazać, że jeżeli urządzenie przesyłowe nie jest już wykorzystywane do celu, w jakim zostało posadowione na nieruchomości, na przedsiębiorcy przesyłowym ciąży obowiązek usunięcia tych urządzeń, utrudniających korzystanie z nieruchomości. Stanowi o tym bezpośrednio art. 3053 § 3 Kodeksu cywilnego, w którym czytamy, że po wygaśnięciu służebności przesyłu na przedsiębiorcy ciąży obowiązek usunięcia urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, utrudniających korzystanie z nieruchomości. Jeżeli powodowałoby to nadmierne trudności lub koszty, przedsiębiorca jest obowiązany do naprawienia wynikłej stąd szkody.
W świetle przedstawionego przepisu to na przedsiębiorcy ciąży obowiązek usunięcia urządzenia przesyłowego z nieruchomości pana Tomasza. Jeżeli w związku z usunięciem szafy powstałaby dla niego jakaś szkoda, przedsiębiorca zobowiązany jest do jej naprawienia.
Dodatkowo w ramach swoich roszczeń pan Tomasz może oprzeć się na uprawnieniach przysługujących właścicielowi nieruchomości. Otóż zgodnie z art. 222 § 2 Kodeksu cywilnego „przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń. Jest to tzw. roszczenie negatoryjne”.
Jeżeli w dalszym ciągu operator telekomunikacyjny korzysta z szafy znajdującej się na nieruchomości, pan Tomasz może również domagać się odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości. Odszkodowanie to powinno odpowiadać wysokości ewentualnego czynszu za wynajem (dzierżawę gruntu).
Przypadek w małej miejscowości
Pan Jan, mieszkaniec niewielkiej miejscowości, odkrył, że firma telekomunikacyjna bez jego wiedzy i zgody umieściła szafę przesyłową na jego działce. Urządzenie to zostało zainstalowane kilka lat wcześniej, gdy działka należała do poprzedniego właściciela. Pan Jan nie był świadomy tej sytuacji podczas zakupu nieruchomości, a firma telekomunikacyjna twierdziła, że posiada umowę z poprzednim właścicielem. Jednakże brak było pisemnych dowodów na to porozumienie.
Problem w dużym mieście
W Warszawie rodzina Kowalskich zauważyła, że na tyłach ich domu, w niedostępnym zazwyczaj miejscu znajduje się mała szafa przesyłowa. Okazało się, że została ona zainstalowana przez operatora telekomunikacyjnego, który uznał, że teren ten jest częścią przyległego pasa drogowego. Rodzina Kowalskich, nie zgadzając się z tym założeniem, podjęła kroki prawne w celu usunięcia urządzenia, powołując się na fakt, iż stanowi ono naruszenie ich praw do prywatnej własności.
Sytuacja na obrzeżach miasta
W Krakowie, na obrzeżach miasta przedsiębiorca Marek odkrył, że firma telekomunikacyjna umieściła szafę przesyłową bezpośrednio obok jego warsztatu samochodowego. Urządzenie to zakłócało dostęp do jednej z bram i ograniczało przestrzeń potrzebną do prowadzenia działalności. Marek nie miał żadnej umowy z firmą i nie otrzymał żadnego wynagrodzenia za zajmowanie części jego nieruchomości. Jego próby negocjacji z operatorem w celu przeniesienia szafy lub otrzymania rekompensaty nie przyniosły początkowo żadnego efektu.
Samowolne umieszczanie urządzeń przesyłowych przez firmy telekomunikacyjne na prywatnych terenach może prowadzić do skomplikowanych sytuacji prawnych. Właściciele nieruchomości mają prawo do ochrony swojej własności i mogą dochodzić swoich praw, zarówno w przypadku braku odpowiedniej umowy, jak i w sytuacjach naruszenia ich praw własnościowych. Ważne jest, aby w takich przypadkach poszukiwać rozwiązań zgodnych z obowiązującym prawem i dążyć do uzyskania sprawiedliwej rekompensaty lub usunięcia urządzeń, które naruszają ich prawa.
Jeśli spotkałeś się z podobnym problemem jak opisane przypadki, nasza kancelaria oferuje profesjonalne porady prawne online oraz pomoc w przygotowaniu stosownych pism. Skontaktuj się z nami, aby skorzystać z ekspertyzy naszych specjalistów i znaleźć skuteczne rozwiązania prawne dostosowane do Twojej sytuacji. Napisz do nas, korzystając z formularza umieszczonego pod tekstem.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marcin Sądej
Prawnik, absolwent Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, ukończone studia podyplomowe z zakresu Przeciwdziałania Przestępczości Gospodarczej i Skarbowej oraz z zakresu Rachunkowości i Rewizji Finansowej. Współpracuje z kancelariami doradców podatkowych oraz biurami rachunkowymi. Na co dzień zajmuje się obsługą prawną spółek handlowych. Publikuje artykuły o tematyce podatkowej. Udziela porad z zakresu prawa podatkowego, handlowego oraz cywilnego.
Zapytaj prawnika
