• Autor: Katarzyna Siwiec
Planuję budowę inwestycji komercyjnej, ale przez moją działkę przebiega kabel telefoniczny (światłowodowy). Czy jest możliwość zmusić prawnie zarządcę tego kabla do przeniesienia go w inne miejsce i czy jest możliwość uzyskania odszkodowania za dzierżawę przesyłową lub coś w tym rodzaju? Firma nie posiada dzierżawy ani służebności. Kabel ma ok. 14 lat.
Jeśli firma umieściła kabel na Pana działce bez Pana zgody, to znaczy, że korzysta ona z Pana nieruchomości bezumownie, a zatem ma Pan prawo domagania się tzw. wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z tej nieruchomości.
Podstawą takiego żądania są art. 225 i 225 Kodeksu cywilnego, które poniżej w całości Panu zacytuję:
„Art. 224. § 1. Samoistny posiadacz w dobrej wierze nie jest obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i nie jest odpowiedzialny ani za jej zużycie, ani za jej pogorszenie lub utratę. Nabywa własność pożytków naturalnych, które zostały od rzeczy odłączone w czasie jego posiadania, oraz zachowuje pobrane pożytki cywilne, jeżeli stały się w tym czasie wymagalne.
§ 2. Jednakże od chwili, w której samoistny posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, jest on obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i jest odpowiedzialny za jej zużycie, pogorszenie lub utratę, chyba że pogorszenie lub utrata nastąpiła bez jego winy. Obowiązany jest zwrócić pobrane od powyższej chwili pożytki, których nie zużył, jak również uiścić wartość tych, które zużył.
Art. 225. Obowiązki samoistnego posiadacza w złej wierze względem właściciela są takie same jak obowiązki samoistnego posiadacza w dobrej wierze od chwili, w której ten dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy. Jednakże samoistny posiadacz w złej wierze obowiązany jest nadto zwrócić wartość pożytków, których z powodu złej gospodarki nie uzyskał, oraz jest odpowiedzialny za pogorszenie i utratę rzeczy, chyba że rzecz uległaby pogorszeniu lub utracie także wtedy, gdyby znajdowała się w posiadaniu uprawnionego”.
Zobacz też: Pismo do Orange o usunięcie słupa telefonicznego
Jeśli firma wie, że nie posiada żadnego tytułu prawnego do korzystania z Pana działki, to oznacza, że jest posiadaczem w złej wierze, a tym samym jest zobowiązana do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy.
Jak podkreślił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 lipca 2012 roku, sygn. akt I CSK 641/11, „wysokość wynagrodzenia, o którym mowa w art. 224 § 2 k.c., powinna odpowiadać stawkom za korzystanie z rzeczy określonego rodzaju, biorąc pod uwagę ceny występujące na rynku”.
Aby prawidłowo ustalić tę kwotę, tak naprawdę należałoby skorzystać z pomocy rzeczoznawcy, który określi wartość samej działki, obszar, jaki zajmuje kabel, i w ten sposób ustali wynagrodzenie. Może Pan oczywiście samodzielnie też ustalić kwotę, która by Pana satysfakcjonowała, ale jest ryzyko, że nie będzie ona odpowiadać stawkom rynkowym.
Najważniejsze jest to, że kabel nie jest posadowiony przez okres dłuższy niż lat 30, bo wówczas nastąpiłoby zasiedzenie i nie mógłby Pan już skutecznie domagać się zapłaty wynagrodzenia.
Przeczytaj również: Kable telefoniczne
Jeśli chodzi o usunięcie kabla, to teoretycznie może Pan wystąpić do sąd z pozwem o wydanie Panu nieruchomości bez kabla. Stosownie bowiem do art. 222 § 1 Kodeksu cywilnego „właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą”.
Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z dnia 9 sierpnia 2005 roku wydanym w sprawie sygn. akt IV CK 82/05 „właściciel nieruchomości może żądać usunięcia słupa elektrycznego, jeśli nie wyraził zgody na zainstalowanie urządzenia przesyłowego Nie jest przy tym istotne czy budowa przebiegała zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego lub wydanym zezwoleniem budowlanym, ponieważ nie przesądzają one o tytule prawnym do korzystania z nieruchomości”.
Odmiennie przedstawia się sytuacja właściciela w przypadku, jeżeli on bądź jego poprzednik prawny wyraził zgodę na zainstalowanie określonych urządzeń, czyli kabla, bowiem wówczas przedsiębiorstwo uzyskało stosowne uprawnienie o charakterze cywilnoprawnym i nie można żądać usunięcia urządzeń przesyłowych.
Proponowałabym Panu w takiej sytuacji wystąpienie najpierw z pismem do firmy, w którym ujawni Pan swoje roszczenia, bo zawsze istnieje szansa osiągnięcia porozumienia na etapie przedprocesowym i nie będzie wówczas konieczności toczenia procesów sądowych.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Katarzyna Siwiec
Radca prawny, absolwentka wydziału prawa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Od 17 lat pracująca w zawodzie prawnika i udzielająca porad prawnych, od 2010 roku prowadzi własną kancelarię. Specjalizuje się w obsłudze prawnej zarówno przedsiębiorców z różnych branż, jak i osób fizycznych.
Zapytaj prawnika
